ልማት አምድ

ታደለ አጋጄ

አሌሙ ምግቡስታ እርሺው አችት /ፋኦ/ው ንባር ካንትፃውስታ አሌምዴስ ቹዋስ አሜሬትስታንኩ ሴብልኩ አይኔትካዴስ ሾፌናዉ ብቲው ሜቴንስ ካንትስታኒ ሹምቢው ምርት ሩዝዴስስታ ስንዳይዴስ ሲፋማ ሹኻንቲ አችዳ አግስቴ፡፡ ያኼስጉ ሹምቢ እያው ምርቱ ሚንቺትታ ኩፂ አባላምቲ አችዳ አግስታው አኽⶓ ንባርካ ቶኬማና፡፡

ይቶፒያ ሹምቢው ምርትስ ምስራክ አፍሪካኩ አጌርካዴስ አባላምቲ አችዳ አግስቴት ታኹስ አፍሪካዴስ ዴሜካ ደቡብ አፍሪካዴስ ሲፍታታ ላጛንቲ አችዳ አግሰቲ፡፡

ሹምቢ እን አጌራዳ ሊሊትጙንኩ ክልልካዳ እሳንስ አሜሬትስታው ሴብሊያኽ፡፡ አሬሳቻንትካ ኬሽኹሳ ሹምቢውሳ ምርቶ አግፃንታ ሊሊትጙንኩ ግብርኒዉ ምርምሪው ማይኬልካ ሲዚፅካ አሜትካዴስ ጃላ ሊሊትጙንኩ ሹምቢው ምርምሪው ማይኬልካዳ ሊሊትጙንኩ ምርምሪኩ እንፅኽካ እንፃኽስትካማጊ አግስታና፡፡ አሜት ቺፋ ችኹ ወክትዳ አሬሳቻንትካ ግብርኒው ምርትዳ እሳንስ አሜሬታኑ ሹምቢው ሴብሉ አንኬባኬብጜ ካንታውስ ዚጋሚ ወረዳ ጉንጋና ዲኺ ኬቤሊው አሬሳቻንትካሊ ፄውንኹሳ እጂጜ ናካስ አንቤብፅጝስ ፋኑኻ፡፡

አሬሳቻንቲ ሀብታሙ ደሳለው ጉንጋና ዲኺ ኬቤሊው ዝኩዋንትካኽ፡፡ ሹኻ ውጋቢ ብቲዳ ሹምቢውሳ ሴብሎ ዜሬካ፡፡ እንስኪላ እምፕሎ ኩንታሎ ግባቶ ቴኬምስትካ፡፡ ናካዳ ዜርስትኹ ሹምቢው ሴብል ጉድ አኻኒዳ አግስታው አኽⶓ ቶኬሙንኩ አሬሳቻንቲ ሀብታሙ ዜሩኑሳ ሹምቤ አባላምቲ ዙሪ ሻኺⶓ አሌድካ፡፡ እምፕልካ እምፕልካ አሬሳቻንትካ ኩፂ ላጛንቲ ዙሬ ሻኺⶓ ጄሜርካ ኑንኩ አሬሳቻንቲ ሀብታሙ እምፕላንቲ ዙሪ ሹምቤ ሻኩኒዴስ ፋሌንጋ ዩሪያ ማዳባሬ ፄውጝስ ቴርትⶓ ዲብስካ፡፡

ሹምቤ ዜራኑ ወክትዳ ፋይፃውሳ አቓ ግብሬ ማዳባሬ አግፄካማ ዜሮ ዜርካ፡፡ ናካዳ ኩፂ ሻኪስትኹ ሹምቢዳ ዩሪያ ማዳባሬ ፄውጝ ፋያና፡፡ ያኼስጉ ፋያኑሳ ዩሪያ ማዳባሬ አቲⶓ ድኹዌካ፡፡

ዜሩኑ ሹምቢ ማልጛ ዴስፃው ዳድስ ዋጋ ኑንኩ አሬሳቻንቲ ሀብታሙ አሬሳቻንትካ ሚንቺትስ ሹምቢውስ ሴብሎ ዜራኑ ኬሽኹስ ምርቶ እያው  አኽⶓ ዲብስካ፡፡ ሹምቢው ምርት ኬሽኹሳ ምርቶ እይጝስ ጉድጛ አንኬባኬብጜ ፄዌካማጊ አግስታንኩ አኽⶓኪላ ዲብስካ፡፡

ግብርኒው ውማይቴንካ እንፃኽስታን ንካማ እንፃኽፁኑሳ ኮምፖስቶ ቴርስካማ ሻኪስትኹ ሹምቢዳ ፄውጝስ ቴርትⶓ ዙሙንኩ አሬሳቻንቲ ዩሪያው ማዳባሪው እንፂት ጌቴማኒ  ክምካውሳ ፍጌ ፄዋንኩ አኽⶓ ዙሜካ፡፡

አሬሳቻንቲ ሀብታሙ ዜሩኑ ሹምቢዴስ 25 ኩንታል ሹምቢውሳ ምርት አግፅጝስ እንፃኽስታና፡፡ ናካዳ ዳጉፄ ዜራኑ ብቲዳ እርሼ አሬሴካማጊ አግስታንኩ አኽⶓ ቶኬምካ፡፡

ሹምቤ አንኬባኬብጝዳ አክም እላቲንኩ እምፕልታቕኩ ቤንካስ እርዳቴ ፄውⶓ ቶኬምካማ ሹምቢው ሴብል ኬሽኹሳ ምርቶ እያታ ቱስቲስ አንኬባኬብጝ ፋይፃው አኽⶓ ጌሌፅካ፡፡

እሊው ጉንጋና ዲኺ ኬቤሊው አሬሳቻንቲ ገድፋው ቦጋለ ሹምቤ ዛንጌርስ ዜርካማ ጉድ  አችዳ አግስታው አኽⶓ ዙሜካ፡፡

አሬሳቻንቲ ገድፈውኪላ አባላምቲ ዙሪ ሹምቤ ሻኺⶓ አሌድካ፡፡ ሹምቤ ዜራኑ ወክትዳ አሬሳቻንትካስ ማልጛ ፋይስታንቲ ያኹኽስ ሊሙ ሹምቢውሳ ምርት ዜሮ አግፅጝስ ካሊካያስኩ አኽⶓ ቶኬምካ፡፡ አኽጝስኪላ ሊሙ ምርት ዜር ድሳኒ እሊውሳ ሹምቢውሳ ዜሮ ዜርጝስ ጌዴድስትካ፡፡ ኬሽኹስ ምርቶ እያው ሊሙ ምርት ዜር አኽⶓ ቶኬሙንኩ አሬሳቻንቲ ገድፈው  ዎክትዳ ፋያኑሳ ግባቶ አግፅⶓ ዙሜካ፡፡

ሲዚ ሄክታር ብቲዳኪላ ሹምቤ ዜርካ፡፡ ላጛ ኩንታላ ግባቶ ቴኬምስትካ፡፡ ዜሩኑ ሹምቢዴስ  25-30 ኩንታሎኺስታ ምርቶ አግፅጝስ እክዶ እሚⶓ ድኹዌካ፡፡

ሹምቢው አንኬባኬብጚ ቺጊርፂ ጋቲዊያኽ ኑንኩ አሬሳቻንቲ ግብርኒው ውማይቴንካውሳ ኩስጜ ቻቤልካማ ጉድጛ አንኬባኬብካማጊ አኽⶓ ዙሜካ፡፡

ሹምቤ ሻካኒስ እምፕልካ እምፕልካ አሬሳቻንትካ ጌንዜብስ ጄዋካማ ሻኪፃንኩ አኽⶓ ቶኬሙንኩ አሬሳቻንቲ ገድፈው ውቢረስ እንፃኽስታንኩ አሬሳቻንትካ ዝኩካ  ንካ፡፡

ሹምቢው ዜር ዜርስቱስ ዳላውሳ አቓ ግብሬ ማዳባሬ አግፅⶓ ዲብሱንኩ አሬሳቻንቲ እንኮጛዴስ ኪቻ ኬሽኹሳ ምርቶ አግፅጝስ ፅሬቶ ፄዌካማጊ አኽⶓ እርዳትፅካ፡፡ አሪሚ ኾቲታ ጉድጛ አንኬባኬብጝስ ኬሽኹሳ ምርቶ አግፅጝስ እንፃኽስትካማጊ አኽⶓ ዙሜካ፡፡

ግብርኒኩ ውማይቴንካ አሬሳቻንትካስ ኩስጜ ቤንጝፄካማጊያኻ ኑንኩ አሬሳቻንቲ ገድፈው ሹምቤ ዎክትስ ሻካማ አንኬባንኬብጝስ ኬሽኹሳ ምርቶ አግፅጝስ እንፃኽስትናናጊያኽ ንካ፡፡

አሜት ቺፋ ኬሴትስትታው ሹምቢው ቑንዚ ዝኮ ኑንኩ አሬሳቻንቲ ቑንዚ ኬሴትስታው ጉዝማ ግብርኒኩ ውማይቴንካ እጆ ዲግሳያንታ ካሲካ፡፡ ሹምቢዳ ቑንዚ ኬሴትስታማ ጉዳቶ ታምፃቲታ ሲፋሲፍጜ ፄዌካማጊ አኽⶓ ዙሜካ፡፡

ዚጋሚ ወረዳዳ ጉንጋና ዲኺ ኬቤሊው ሴብል ልማቱ ውማይቴና አያልነሽ አንተነህ ኬቤሊታ ዜርስትኹ ሹምቢው ዜር ጉድ አኺኒዳ አግስታው አኽⶓ ዙሜካ፡፡ ጉንጋና ዲኺ ኬቤሉዳ 525 ሄክታር ብቲ ሹምቢው ሴብልስ ሾፌንስትⶓ ጌሌፅካ፡፡

ንጙዊኒ ዎክትዳ ምርት ዜር ያኻ ግባት ዎክትስ አሬሳቻንትካስ ዲጋማ ዜርስትⶓ ዙሙንኩ ግብርኒው ውማይቴና ውላ አሬሳቻንትካስ ዳላውሳ ግባቶ ታምፅⶓ ዲብስካ፡፡

አሬሳቻንትካ “ሊሙ” እስታውሳ ምርቱሳ ዜሮ ፋያንኩ ያኹኒውላ ኬቤሊታ ዲጉኹ 25 ኩንታል አኽጝስ እንፂት ዝኩⶓ ዲብስካ፡፡

ኬቤሊዳ ጉድጛ ዋጋው ዙሪሙሪስ ሊሙሳ ምርት ዜሮ ቤንጝፅጝስ ካሊስታ ንካ፡፡ ዎታትካስ ዩሪያው ማዳባሪ እንፂት ዝኩኒውላ ዎትትካስጊ ግባቶ ታምፅናናጊያኽ ንካ፡፡

ብቲዴስ ሴጋስታ ኩክራ ኮምፖስቶ ቴርሳንታ ፄውጝስ ኬሽኹሳ ሹምቢውሳ ምርቶ እያታ ፄውስታማጊ አግስቴ ንካ፡፡

ኬቤሊዳ 12 ስፍርካዳ በርሚ ኮምፖስት ቴርስስትኹ አኽⶓ ቶኬሙንኩ ግብርኒው ውማይቴና ናካዳ ዳጉፂው እርሺ አሬስስታማጊ አግስታው አኽⶓ ጌሌፅካ፡፡

ዜርስትኹ ሹምቢዳ ቑንዚ ኬሴትስታቲታ ካንትናናጊያኽ ኑንኪ ግብርኒው ውማይቴና ላጛ አሬሳቻንትካው ብቲዳ ቑንዚ ኬሴትስትⶓ ዙሜካ፡፡

አሬሳቻንትካ እጁ ዲግምባ ኺስታ ባይላዊ ዳድስ ካላካልጛንታ ክንትፅናናጊያኽ ንካ፡፡

ወረዳው ግብርኒው ፅፌት ጝናስ ሹምቢዳ ቑንዚ ኬሴትስትⶓ ድኹና ንካ፡፡