“እቲናና ጁናቲንታ አኽንኾ” ኢንዱስትሪ ዌኒ

ታደለ አጋጄ

ይቶፒያ ዝኩኹሳ ፍትሬቱሳ አብቶ እንፅኺሾ ኪስጝስ እምፕልታቑሳ ዝኩዊኒውሳ አኺኔስታ አጌራውሳ ኢኮኖሜ ሌጌፅጝስ እንፃኽስቴታጊ አግስቴት አኽጝ ካቢትጝጚስ ጌሌፅስቴ:: ጋያኪ ማድኑ እንፅኺዴስ ሴብሉሳ ምርቶኺስታ ዝኩኹሳ ሚንቾ አብቶ ጌንዜብሾ ኪስጝስ እምፕልታቑሳ ዝኩዊኔ  ኬሽጝፅጝስ ዎታትካስ እንፅኺውሳ ድሎ ፌቴርጝስስታ ፄጌርጙንኩ ቴግባርካስ ፄውስታው ፅሬትዳ ሚንችካ ፅንጋኽካ ዝኩና::

አሜሬታንቲ እምፕልታቖስታ አሜሬታንቲ ኢንዱስትርካዋ እሳንጝፅጝስ ሊሊትጙንኩ ጊዝካስ ፌቴርስታንኩ ችግርካስ ጉዳት ታምባማጊያኽ::

ፌዩንኩ ሹኻስታ ሲዚ አሜትካኻዳ አሌም አቡቕኩ ችግርካስ፣ ኮቪድ 19ዎሬምስስታ ሰላሙ ችግርስ ኢንዱስትሪው እንፅኺዳ አሴሜርጙንኩ አብትዌንካ አግፃኑ ፊቲዴስ ኪቻ ኪሳሬ ታምባማጊ አኽⶓ ጌሌፃና::

አማኻሪ ክልልዳ ፌይኹ አምሊ አርፊዴስ ጄሜራማ ፌቴርስትኹ ሰላሙስታ ፄትቲው ችግር ሚንችካ ጉዳትካዋ ታምፃ:: ክንቲው፣ ቲኑ፣ ግብርኒውስታ ኢንዱስትሪው ዜርፍካዳ ጉዳቶ ሲፍፃ::

አዊ ብሄረሰቡ ቺፅጝፂው እንጃቢሪ ኬቴምዳ ሊሊትጙንኩ ፍብሪክካ ግቢስትጝስ ሊሊትጙንኩ ምርትካዋ አሜሬትጝስ ምርቶ ፋያንትካስ ታምፅካማጊ ያኹኒውላ ክልልታ ጌቴምኹ ሰላሙስታ ፄትቲው ችግር ፋብሪክካዳ ጉዳት ታምባማጊያኽ::

አቶ ምህረት ፈረደ እንጃቢሪ ኬቴምዳ ዘይቱሳ ፋብሪኬ ብስጝስ እንፃኽፃንኩ አብት ዌናኽ:: ናሲ 12/ 2012 ም.አሜታዴስ ጄሜርካማ ፋብሪኪው እንፅኺሾ ቱዌካ:: ፋብሪኪዳ 60ዴስ ጃላ ያኻንኩ ዎትትካስ እንፅኺውሳ ድሎ ፌቴርካ:: ዘይቶ አሜሬትጝስ ሊሊትጙንኩ እምፕልታቕኩ ቤንካስ ታምፃና:: ያኼስጉ ናካዳ ሰላሙስታ ፄትቲው ችግርስ እንፅኺ ኔኬትⶓ ዙሜካ::

ሰላሙስታ ፄትቲው ችግሩ ምክኒያቲስ ፋብሪኪኩ እንፃኽስታንትካ ሳትስ ቱዌካማ እንፅኼ እንፃኽስትጝስ ካሌካያ:: ፋብሪኪስ ያኻውሳ ግባቶ አግጝስስታ አሜርትስትኹሳ ዘይቶኪላ ያኹኒ ሊሊትጙንኩ ስፍርካሾ እንዜጝትጝፅካማ ዋይጝስ ዳዱ ልምትጝ ፋብሪኪው እንፅኺ ኔኬታታ ፄውስትⶓ ጌሌፅካ::

ማኪንካ ዘይቶ ቻኔካማ ካፃኒስ ዳድዳ ዜሬፍስትጝስታ ሌጌስ ድጙፅጝ አኺኒ ፌቴርስታማ አሜቻቲው አኺኒ ፌቴርስትⶓኪላ ዙሜካ::

ናካዳ አሜሬትስትኹሳ ዘይቶ አዲስ አበባሾስታ እሊኩ ስፍርካሾ እንዜጝትጝፅጝስ ደብረማርኮስዳ ዳድ ልምትጝ ኽሳንቴ ችግሮ ፌቴርⶓ ዙሜካ:: እንስኪላ ፋብሪኪ እንፅኼ ቲሪፅጙ አችዳ ታምባ ንካ::

እንታኮው አኺኒዳ ያኼካማ ባንክዴስ ጉሽቱኑሳ ጌንዜቦ ዙርፅጝስ ቺጌርስትካማ አኽⶓ አቶ ምህረት ኽሳንትካ አብትዌንካዴስ ጄሜራማ ልቓ ሚፂስ ቺትጛንኩሳኺስታ ሴላሙ ችግር ኹዌካማ ቻኑሳ አታኑ አኺኒ ፌቴርስታታ ፄዋማጊያኽ ንካ::

ሰላሙስታ ፄትቲው ችግር አጌራውሳ ኢኮኖሜ ኽሳንቲስ ቤዴልኹ አኽⶓ ቶኬሙንኩ አቶ ምህረት ጊፂኒ ኔፃ ጌቤልስ እምፕል ስፍሪዴስ እሊው ስፍሪሾ እንዜጝትጝፅጝስ እንፃኽስታቲታ ሰላሙ ስጋት ችግሮ ፌትርኹ አኽⶓኪላ ዙሜካ::

አጌር ሹማጌልካኪ ያኻ ምንግስት ክልላኻዳ ፌትርስትኹ ጋቻስ ጛውሳ ታምቦጊ ፊትጝጝስ ሰላሞ ቼሜትጝፅጝ ቱስቴ ንካ::

“ምንግስት እዝቦ ዙሚትጝፃማ ዝኩኹሳ ችግሮ ኽይጝስ ችግር ፌቴርስትኹሳ ስፍሬ ሺሻማ ሰላም ይንታታ እንፃኽስትጝ ፋይፄ” ንካ::

“አማኻሪ ክልሉ ኢኮኖሚ ማልጛ ጉዲስታ:: ናካ ኹዋማ ቻውዴስ ኹዋዉላ ቻው ኽሳ:: እምፕል ኩንታል ታፊ 10 ሻይዴስ 13 ሻይ ብሮኺስታ ዋይስቴ:: ሹኻ ሻይስ ኬፄርስትኹ ምንግስቱ እንፃኽስታንቲ ዋትጜ ዝኩጝስ ካሌ?” ናንስ ሰላሙስታ ፄትቲው ችግር ዝኩዊኒ ክብርናቲዳኪላ ምክኒያት አኽⶓ ጌሌፅካ::

“ዎታትካ ቴኬማውሳስታ ቤዴላውሳ ጎሌልካማ ሺሽጝ ዝኮ:: ምንግስት ዴሜካ እንፅኻ ጋንኩ ዎትትካስ እንፅኺውሳ ድሎ ፌቴርጝስ እንፅኺሾ ቱዋንታ ፄውጝ ቱስቴ” ናኒስ እንፅኺንቶ ፌያፌይጝፅካ አቶ ምህረት::

“ሴብትጝጚስ፣ ዳዶ ልምጝስስታ ሼቤርፅጝስ ይንታው ሜፍቲ እላኽ:: ካሜናንታ ዳድ ልምታኒ እክምኒዳ ታምቤውላ ክቴ:: አቒ ኩጝስኪላ ይንታው  ኽይ እላ ኑንኩ አቶ ምህረት  ውላ ዙራሙርካስ ልቕልቕናማ እንፃኽስትጝ ሰላም ማልጛ ፋይፃንቲ አኽⶓኪላ ጉሽካ::

እሊው  ሰላሙ አኺኒ ኢንዱስትርካ ታምፅኹሳ ቤዴሎ ካንታውስ ካንቴ እዩንኩ ዴሜካ አድማስ ዩንዩኑ ቹዋ ስራስኪያጅ አቶ መሰረት ወርኬያኽ:: ዩንዬን እንጃቢሪዳ ሴዛ ፋብሪክካ ግቢትፅጝስ እንፃኽስትካማ አኽⶓ ዙሙንኩ አቶ መሰረት  ክልላኻዳ ኬሴትስትኹ ሰላሙ ችግር ፋብሪክካዳ ኬፍቲኔ ቤዴሎ ታምፅⶓ ዙሜካ::

ፋብሪኪስ ያኻውሳ አክኼ አዲስ አበባዴስ አግጝስ ዳድ ልምትጝ ችግር ፌቴርⶓኪላ ዙሜካ:: እንስኪላ 60 ሻይ ዴስ ጀላ ኪሪፂቴ አሜሬታው ፋብሪኪ ችግራኻዳ አኽⶓ ቶኬምካ:: ሚንችካ ፋብሪኪኩ እንፃኽስታንትካኪላ ጅፊስትጝስ እንፅኺዳ ቱዋኒላ ይጉⶓኪላ እርዳትፅካ::

ፋብሪኪስ ያኻው ግባት አቲጙ ምክንያቲስ ክምካውሳ ሜኖ አሜሬታው ፋብሪኪ እንፅኼ ቲሪፅⶓኪላ ዙሜካ:: አሜሬቱኑሳ ምርቶ ዋይጝስ ትራንስፖርትስ ሚንቾ ጌንዜቦ ካሲስትጝኪላ እሊው ችግርያኽ ንካ::

“ሰላሙስታ ፄትቲው ችግር ክልሉ ኢኮኖሚዳ ታምፃማጊ ዝኩኹ ቤዴል ማልጛ ኬፍቲኒ አኽጝስ  ውላጊ ሰላምስ ታምቦጊ ፊትጝጝ ቱስቴ” ናኒስ እንፅኼንቶ ፌያፌይጝፄካ::

እንጃቢሪ ኬቴሙ ቺፅጝፂው ኢንዱስትሪውስታ ኢንቨስትመንቱ ፅፌት ጝናሱ አላፋ ዊዛሩ ልዩወርክ የኮዬ ክልሉ ወክታዊ ሴላሙስታ ፄትቲው ችግር ኢንቨስትመንትዳ ኬፍቲኔ ቻኒስቶ ፌቴርⶓ ዙሜካ::

ዋልታ አሜሬታንትካ ኢንዱስትርካ ምርቱ እንዜጝትጝፅጝስ ዳድ ልምትጝስ ፄጌርጙንኩ ችግርካስ ምርቶ ኬውጝፄካ ንካ:: ቲሬንትስ እንፅኺው ድል ፌቴርስታይኩ 168 እንፃኽስታንትካ እንፅኺዴስ ሴጋ ያኹንኩ አኽⶓኪላ ጌሌፅካ::

ድምክኒስኪላ ግቢትጙ እንፅኺዳ አሴሜርጙንኩ 377 ? እንፃኽስታንትካኪላ እንፅኺዴስ ሴጋ ያኼካኽ ኑኑ::

እሊኩ አሜሬታንትካ ኢንዱስትርካ ፋብሪኪስ ያኻውሳ ግባቶ እንዜጝትጝፅጝስ ዳድ ልምትጝስ ኢንቨስትመንትዳ ጋያኪ እንፅኺው ድል ፌቴርጝዳ ቻኒስቶ ታምፅኹ አኽⶓ ዙሜካ::

ፋብሪክካኪላ እምፕልታቕስ ዲግሳኑ እሺኑ ምርት ኔኬትⶓኽ ጌሌፁኑ::

ሚንች ቼፍ ዝኩክ እንፃኽስታንትካ እንፅኺዴስ ሴጋ ያኼካ ኑንኩ አላፋ ሰላሙ ችግርስ ዞኑ ኢንዱሰትሪውስታ ኢንቨስትመንቱ ልቕልቕቲ ኔኬትⶓ ኽይትጝፄካ::

ክልሉሳ ሴላሞ ቼሜትጝፅጝስ ኡንቨስትመንትዳ ጋያኪ እንፅኺው ድል ፌቴርጝዳስታ ፋብሪክካ እምፕልታቕስ ዲግሳኑሳ ምርቶ ሌጌፃንታ አችቺፋ ዝኩንኩ አካልካጊ ሰላምስ ትኩቶ እይካማ እንፃኽስትጝ ቱስቴ ናኒስ እንፅኼንቶ ፌያፌይጝፄካ::