ፃጛጃው (ቶንሲሉ) ቑንዚ

ሙሉ ሰሜነህ

ቶንሲል አኹኪ ታንኩዌንካ አካልካ ጉሬሩ እንግርቲኒ ቤንዳ አግስታንኩ አካልኩ ቤንካኽ:: ቶንሲል እን አካላታስ ቴኬማንኩ እንኪቴንካ ኽምቢስ አኹኪ እሳንስ አካላትሾ ቱዋንታ ፄዋና:: ቶንሲል ውላ አቒስ ፍትሬትስ እይስታንኩ ያኻኒስ ሊሊትጙንኩ ቫይረስስኪ ያኻ ባክቴሪያው ምክንያቲስ ይንታንኩ ፂካንትካ እንኪቴንካ ዲብካ አካላትሾ ቱዌካማ ላኼኖ አኹኪ ኢንፌክሽኖ ፌቴራቲንታ ፄዋና::

ያኼስጉ ቶንሲል (ታንኩዌንካ አካልኩ ቤንካ) እምፕላኒ እምፕላኒ ሜቴንዴስ ጃላ ይንታንኩሳ ጀርምካዋ አኹኪ ፂካንትካ እንኪቴንካዋ ሌንጌድፅⶓ ካላላ:: ሜንች ሜቴን ዝኩኽ ጄርም እምፕላኒ ይንቱኒጊ ቶንሲል ላኼንቴ አኹኪ እንቓሬ:: እን ወክትስ ቶንሲሉ ቑንዚ አኹኪ ጉሬሩላዳ ታንኩዌንካ አካልካው ቑንዚ ፌቴርስቴ::

ጉሬሩላዳ ዝኩንኩ ታንኩዌንካ አካልካው  አኹኪ ቶንሲሉ ቑንዚ ሳይንሳዊ ስምስ ቶንሲላይተስ እስትጝስ እቑስቴ:: ቶንሲሉ ቑንዚ ንጝ ጉሬሩላዳ አግስታንኩሳ ታንኩዌንካ አካልኩ ቤንካዋ አኹኪ ቶንሲሉ ፂካው ላኼንትጝያኽ:: ቶንሲሉ ቑንዚ ዴስስትኹስታ ጊዝቺፋ ካቢትጚስ ኬሴትስታው ቑንዚው አይኔትያኽ:: ቶንሲሉ ቑንዚ አሜት ቺፋ ሚሊዮንስ ቼፍስታንኩሳ አቑሳ ይዎቶ ፂካው አኽⶓስታ ሰራስሪ አሜትስ ሹኻዴስ ሶኼታዋኺስታ ቶንሲሉ ቑንዚስ ፂኪስትጝስ ካላንኩ አኽⶓ አሌም አቡቑ ቲን አችቱ ንባር ቶኬሜ::

ቑንዚኪላ እድሜስታ ፆቴ ጐሌላውላ ውላዳ ኬሴትስትጝስ ካሌ:: ጋያኪላ ስራስሪዳስታ ሹማጌልካዳ እሳንስ ኬሴትስታው ቑንዚው አይኔት አኽጝኪላ ቶኬምስታ:: ቓቒፄ ምግቦስታ አኾ ሚንቺሳማ ቴኬምስትጝስታ ሜንቾ ጊዞ አዊው እንኩዊንትስ ታስስትጝ ቶንሲሉ ቑንዚስ ፂክስታንታ ፄውጝስ ካሌ እስታማ እምፕልታቑላዳ ታክስስታው ታክስጚ ቶንሲሉ ቑንዚስ ጉሽፂ ያኻቲው አኽⶓኪላ አሌሙ ቲን አችቱ ንባር ቶኬማ:: ኪቻካ ቶንሲሉ ቑንዚስ ጉሽፃ ያኻንኩ ቫይረስስታ ባክቴሪያ ያኻኒስ ሊሊትጙንኩ ዳድካሰ ቹዋስኪላ ኽምቢስስታ እሳንስ ባክቴሪያው አኹኪ ቫይረሱ ምክንያቲስ ፂካንትካ እንኪቴንካ ቱጝስ ቶንሲል ላኼንታታ ፄውጝስ ቑንዚ ኬሴትስቴ::

ቶንሲሉ አኹኪ ጉሬሩላዳ ታንኩዌንካ አካልካውሳ ቑንዜ ካንትኹስ አውጚው ሬዴዩኑ ቴርት ቤናሊ ትክላሊ አኪም ዶ/ር ጌትየ ታመነ ስልኪስ ፄውስትኹሳ እጂጜኽ::

ጉሬሩላዳ ፅልካ ፅልካ ታንኩዌንካ አካልኩ ቤንካ አግስታና፣ ታንኩዌንካ አካልኩ ቤንካ አኹኪ ቶንሲል ጚው ያኹኽ እንፅኼንትስታ ቴግባር ዝኩኽ አኽⶓ ዶ/ር ጌትየ ጌሌፅካ:: ቶንሲል ኹናው ምግብኪ ያኻ ዝቕናው አኹ ፋይፃቲው አካሉ ቤንሾ ቱዋቲታስታ ቑንዜ ያጋንትካ እንኪቴንካ ዲብካ አካላትሾ ቱዋቲንታ ፄዋንኩ አኽⶓኪላ ጌሌፅካ::

“ቶንሲል ጚው ያኹኽ እንፅኼንትስታ ቴግባር ዝኩክ ያኹኒኪላ ባክቴሪያው አኹኪ ቫይረሱ ምክንያቲስ ቑንዚስ ፂኪትጝስ ካሌ” ንካ:: ቫይረሱ አኹኪ ባክቴሪያው ምክንያቲስ ታንኩዌንካ አካልኩ ቤንካዳ (ቶንሲልዳ) ላኼን ፌቴርስቱኒጊ ቶንሲላይተስ አኹኪ ቶንሲሉ ቑንዚ ፌቴርስትጝስ ካላው አኽⶓ ዶ/ር ጌትየ እርዳትፅካ::

ቶንሲሉ ቑንዚ ውላ አቾ ፂኪጝስ ካላው ቑንዚ ያኹኒኪላ ሰራስሪዳ እሳንስ ኬሴትስታው ቑንዚያኽ:: ምክንያቲኪላ ሹኻዴስ ፅካ አሜታኻዳ አግስታንኩ ስራስሪ አግፁኑሳ ዲቦጊ ፃሜኪላ አኽጝስ ካሌ ኽምቢሾ ሚፃንኩ አኽጝስ ቑንዜ ያጋንትካ እንኪቴንካ ቫይረሱ አኹኪ ባክቴሪያው ምክንያቲስ ኽምቢሾ ቱጝስ ቶንሲልዳ ላኼን ፌቴርስታታ ፄዋንኩ አኽⶓ ጌሌፅካ:: እንዴስ ድምክና ስራስሪ እስካውካ ፍትሬትካ አኽጝስ ጛው ብሪ ሜንች አይኔት ባክቴሪያዋስታ ቫይረሶ ዴስጛማ ጚው ያኹኽሳ ሴብትጛንቴ ፉቺ ብሪውሳ ሴሎስታ ቑንዜ ካላካልጛንኩሳ ኬሚካልካዋ አሜሬቲኒምቦኺስታስታ ስራስሪ አይሎ ዲግጛንኩስታ ኔክትጛንኩ አኽጝስ እሳንስ ፂኪስታንትካ አኽⶓ ዶ/ር ጌትዬ ኽይትጝፄካ::

ጐሬሩ ላኼንትጝስታ ቑንዚ፣ ፃጛጃሱ ድሚትጝስታ እንቓርጝ፣ ትኩሳቲ (እንኩዊንትጝ)፣ ምግቦ ስጙጝስ ቼጌርስትጝ፣  ጛሪ ቑንዛ፣ ፊኹጝስ ቼጌርስትጝ፣ ኬፍንኹ ድርትኒው እንኩዋኽስት፣ ሳቒⶓ አቲጝ፣ ድኪ ኽምቢው ኽሪ፣ እንኩዋኼስታ ዙሬ ቑንዳፅጝ ቑንዚው ምልኻትካ አኽⶓ ዶ/ር ጌትየ እርዳትፅካ::

ቫይረሱ  ምክንያቲስ ይንታው ቶንሲሉ ቑንዚ አትሽትጝስ አኹኪ እውርትጝስ እንቲታኪ ዋሺኒዳኪ ሳትዳ እሳንዳስታ ኽምቢዳ ፋንኩ አኹት ዲብካው ኔክትጚስ እምፕልዴስ እሊውሾ ፌያፌይጛው ቑንዚው አይኔት አኽⶓኪላ ዶ/ር ጌትየ ጌሌፅካ::

ስራስሪዳኪ ያኻ ኽሳንትካዳ ባክቴሪያው ምክንያቲስ ይንታው ቶንሲሉ ቑንዚ እምፕልዴስ  እሊውሾ ፌያፌይጙ እድልኪላ ኬፍቲኒ አኽⶓ ዙሜካ:: ሜንችካ ስራስሪ ክንቲጝናዳ እሺንኩ አኽጝስ እምፕል ስርዳ ቑንዚ ኬሴትስቱኒጊ ውላ ክንታንትካዳ ፌያፌይጙ እድል ኬፍቲኒ አኽጝስ ቑንዚስ ፂኪስትኹሳ ጄሮ ክንቲጝናዴስ ፌኬድፃማ ይጉፅጝ ቱስቴ ንካ:: ቑንዚ ኪላ ወክትስ አኹኪ ሴስታ ጌርካኻዳ እክምኔ አግፅⶓ ፋያዉ አኽⶓ እርዳትፅካ::

ባክቴሪያው ምክንያቲስ ይንታው ቶንሲሉ ቑንዚስ እምስትኹ አቒ ወክትስ እክምኔ አግፃውላስ ይጉኒ ሳቔናው ወክትዳ ፊኹጝስ ቼጌርስትጝ፣ ሼው ቑንዛሳስታ እንኩላሊቲውሳ ቑንዜ ሲፍፅጝስ ካላው አኽⶓ ጌሌፅካ:: እንዴስ ድምክና እንኩላሊቲ ዋኽስዋኾ እንፅኼ ቲሪፃታስታ ክርⶓኺስታ ታምፅጝስ ካላንኩሳ ችግርካዋ ሲፍፃው አኽⶓ ኪላ ዶ/ር ጌትየ ጌሌፅካ::

እክምኒሾ ካስጝስ እክምኒው ውማይቴንካስ እይስታውሳ እጆ ቱስቲ ዳድስ ስጙዋማ ዊድጝ ፋይፃው ያኹስ ቱስቲ ዳድስስታ እስትኹስ ዳድስ ካፅስታውላስ ይጉኒ ኩፅኒ ባክቴሪያ እሊው ስፍሪሾ እሳንጛታ እድሎ ብሳውያኽ ንካ:: እንኪላ ስራስሪዳ ሲፍጚ ዝኩኽ ቶንሲሉ ቑንዚ ኬሴትስታታ ፄዋው አኽⶓ እርዳትፅካ::

“ሜንቾ ጊዞ ቫይረስስ ይንታዉ ቶንሲሉ ቑንዚ ጝናኻሱ እክምኒስ ኬሽጝስ ካሌ” ኑንኩ ዶ/ር ጌትየ፡- ዝንጅብሊዉሳ ሻየ ዝቕጝ፣ እንኩዊኒ አኾኻዳ አሻቦ ፄዉጝስ ጉሬሮ ቑፅጝ፣ ካቢትጚስ እንኩዊኔ አኹት ዲቦ ካፅጝ፣ ጛርጊዉሳ ሻየስታ ፉቼ ሽንጉርቼ ፄዋማ ዝቕጝስ ቑንዜ ጝናኻዳ አኬምጝስ ካሊስታዉ አኽⶓ ዲብስካ::

ቶንሲሉሳ ቑንዜ ያጋንኩ ጀርምካ (ቫይረስስታ ባክቴሪያ) አቒዴስ አቒሾ ፌያፌይጛንትካኽ:: አኽጝስኪላ ቶንሲሉሳ ቑንዜ ካላካልጝስ ቴኬማንኩ ዳድካ ክቻዴስ ጛርቱሳ ፃንኩቶ ማንዲፅጝስያኽ:: እምፕልታቕኪላ ምግቦ ሜጌብስትጝዴስ ቤዴራ ታፉሳ ፃንኩቶ ማንዲጝስ፣ ኹጝስስታ ዝቕጝስ አጌላጌላንኩሳ አክኽካዋ ጛርትስ ቴኬምስትጝስ፣ ስራስሪ ቑንዳስታስኩኒጊ ልቓ ጌርኮ ጝናኻዳ እጄንታ ፄውጝስ፣ ቑንዚስ እምስታሽኹ ሰር ዋኒ ክንቲጝና ካስጝ ቱስታው አኽⶓ ቲኑ ውማይቴንካዋ ኩስጝፅጝሰታ ስራስሪ አትሽቱኒዴስ (እውርቱኒዴስ) ፋሌንጋ ታፎ ቑሲያንታ ክንትፅጝስ ቑንዜ ካላካልጚስ ካሊስቴ ናኒስ እንፅኼንቶ ፌያፌይጝፅካ::

ቶንሲሉ ቑንዚ ቫይረሱ አኹኪ ባክቴሪያው ምክንያቲስ ኬሴትስታው ቑንዚያኽ:: ቶንሲሉ ቑንዚ እሳንስ ስራስሪዳስታ እድሚ ሺንኩክ አቕዳ ዴስስትኹ ቲኑ ችግር ያኹኒኪላ ወክትስ እክምኔ አግፃዉላስ ይጉኒስታ ትኩት እይስታውላስ ይጉኒ ኽሳንቲ ቲኑ ችግርሾ ካፃውያኽ:: ጝን አቕኪላ ስራስሪ እንሳ ቑንዜ ቲሪትጛንታ ጌና ፅልካ ዝኩዋስኩዊኒስ ፃንኩቶ ዴሳ ፄዋንታ ክንትፅጝ ፋይፃንቲያኽ::