ውላዋ እምፕልሳው ጌርክ

ታደለ አጋጄ

ዳር 29 ጌርክ 1987 ም/አታዳ ፄዴክኹ ይቶፒያው ፌዴራላዊ ዲሞክራሲያዊ እገ-ምንግስቶ ስራ ፄውጝስ ይቶፒያው ብሄር ብሄረሰብካውስታ እዝብካው ጌርክ ውላ ብሄርካዋ ዳሪዴስ ዳሬ አሴቴፍጝፅጝስ አሜት ቺፋ ዳር 29 ጌርክስ ኬቤርስቴ::

ኢ.ፌ.ዲ.ሪ እገ ምንግስት ፄዴክኹ ዳር 29 ይቶፒያው ብሄር ብሄረሰብካውስታ እዝብካዉ ጌርክ እስታማ አጌር አቡቑ አችስ ኬቤርስታታ ዎሴንስትኹ ዴሜካ ፌዴሬሽኑ ኩስጚ ጝና ማንዚ 21 ጌርክ 1998 ም/አሜታዳ ካስጙኽ ሹኻንቲ ፓርላማው ዝቤን እምፕላንቲ አሜቱ ላጛንቲ ሚዲቢኒ ኩፕቲዳ እሺኾ::

ይቶፒያዊንካ ኩስጜካማስታ ፌኬድካማ ፄዴክፁኑ እገ ምንግስት አግፅፅኹሳ ትክሞ ታክሳንታ፣ ሜብቶስታ ኔፃኔቶ እይኹሳ እርዳትስታንታ ፄውጝስ ጛስጛዋ አቕትጛኑስታ ታምትጛኑ ጌርክያኽ:: ብሄር ብሄረሰብካስታ እዝብካ ጛስ ጛዋ አቕትጛኑ፣ ዴሶ ቤንጝጛኑ፣ አጌራው ጉዳይዳ ኩስጝጛኑስታ ይጋሪ ያኹንኩ እምኔትካዋስታ እሴትካዋ ሌጌፃኑ ጌርክያኽ::

ይቶፒያ ሚንችካ ብሄርካስታ ብሄረሰብካ ዝኩዋንቲ አጌራ አኽጝታጊ እምፕልታቕ እምፕልትስ ኬቬቬርጜካማ ዝኩዋንታ ፄውጝስ ፌዴራሉ ቴርት ሳሴርስ ካንትስታው ቴግባር ጋቲዊያኽ::

ሊሊትጙኽ ኮንኪ ባይል፣ እምኔት፣ ብሄር ዝኩክ እምፕልታቕስ ይኮኖሚውስታ ማይቤራዊው ታምትጚዳ ኬፍንኹሳ ትክሞ እያዊያኽ::

ይቶፒያው ብሄር ብሄረሰብካውስታ እዝብካው ባል ይቶፒያንካ ሚንችካ ብሄርካ ዝኩⶓ ካንትፃው ያኹስ እሊውሾስ ዴሜካ ሊሊትቶ ካሊትጝፃማ እምፕልትስ ዝኩጙሳ ይሴንቶ ካንትፃዊያኽ::

እምፕልታቕ ዲሞክራሲውሳ ባይሎ ሌጌፃኑ፣ እምፕልቶ ይስጝፃኑ፣ አጌራስ ይቪቻ ያኻውላስ አሌምስ ካሊትጝጜካማስታ ኬቬቬርጜካማ ዝኩጙሳ ባይሎ ካንትፃኑ ጌርክ ዳር 29 ::

እገ ምንግስቱ ቱንዚ 39 ፃፊስትኹስታ ውላ ብሄርካስታ ብሄርሰብካስ ክችክቺ ሜብት ዝኩⶓ ጌሌፄ:: አይኪ ብሄር ብሄረሰብካ ጛውሳ ድሎ ጛ ታፋስ ዎሴንጙ ሜብትኪላ ዝኩክያኽ::

ብሄር ብሄረሰብካስታ እዝብካ ጛው ኮንኪስ ፃፊጙ፣ ዙሚጙ፣ ኮንኬስታ፣ ባይሎ ሌጌፅጙስታ ታሪክ አንኬባኬብጙ ሜብት ዝኩክ አኽⶓኪላ ካንትፄ::

ይቶፒያው እገ ምንግስቱ ቱንዚ 39 ካንትፃውስታ አይኪ ይቶፒያው ብሄርካስታ ብሄረሰብካ ጛጛርትጛሳ ቺፅጝፅጙ ዋኽ ሜብት ዝኮ:: እን ሜብት ብሄር ብሄረሰብካ እንጅኩኑ ብቲዳ ጛጛርትጛሳ ቺፅጝፅጝስ ምንግስቱሳ ኾቶ ቲሪትጝፅጙ እንቲታኪ ፌዴራሉስታ ክልሉ ቺፅጝፂዳ ሚዛናዊ ያኹኽሳ ዉክልኔ አግፅጙ ሜብት ዝኩኽ አኽⶓ ቼሜትጝፄ:: እምፕል ብሄር እሊው ብሄርሊ ክችክቺ ያኹኽ ሜብት ዝኩክ አኽⶓ ካንትፄ:: አኽጝስኪላ ብሄር ብሄረሰብካውስታ እዝብካው ጌርክ አሜት ቺፋ ሊሊትጙንኩ ዙራሙርካዳ  ኬቤርስታማጊ አግስቴ::

አባላምቲ ብሄር ብሄረሰብካውስታ እዝብካው ጌርክ 1999 ም/አታዳ ፌዴሬሽኑ ኩስጚ ጝናሱ ቴርሳንትስ አዲስ አበባዳ “እገ ምንግስቱ ካልኪዳን እምፕልቱ ጊሊፂያኽ” ናው ቹዋ እንፅኼንትስ እሺኾ ኬቤርስትኹ:: ላጛንቲ ዴሜካ ምንጊሱ ደቡብ ብሄር ብሄረሰብካውስታ እዝብካው ክልል ሀዋሳ ኬቴምዳ ኬቤርስታ::

አሜት ቺፋ ሊሊትጙንኩ ዙራሙርካዳ ኬቤርስታማጊ 20 አሜቶ ቼፍፃ:: ንⶓ ዴሜካ 20ንቲ ጊዝስ ማይከላዊ ይቶፒያ ክልል ሆሳና ኬቴምዳ ኬቤርስታ:: አዊ ብሄረሰቡ ቺፅጝፂ ሚንችካ ብሄርካስታ ብሄረሰብካ ዝኩዋንቲ ቻግኒ ኬቴምዳ ስንብቶ ባል ኬቤርስታ::

ባሉ ኬቤርጚዳ አሴቴፍጙንኩ አቶ አባተ ክንዴ ብሄር ብሄረሰብካውስታ እዝብካው ባል ኬቤርስትጝ አቕስታኑውላ እጂንኩ ብሄርካስ ኽሳንቴ ድሎ እይኹ አኽⶓ ዙሜካ:: ብሄር ብሄረሰብካውስታ እዝብካው ባል ኬቤርስትⶓ ጄሜርኹዴስ ናቴ ብሄርካ አቕስቴ አግፁኑ ጌርክ አኽⶓ ቶኬምካ:: አዊው ብሄርኪላ ቤዴራ ትኩት ኔፌግስታሺኹ ናካ ኩፅኒ ውላ ብሄርካሊ ክችክቻ ያኹኽ ጌርክያኽ ኑንኩ አቶ አባተ እንግርግራ ይጉዋሺንኩ ሚንችካ ብሄርካ አቕስቶ አግፁኑ ጌርክ አኽⶓ ዲብስካ::

እንዴስ ቤዴራ ልቓ ብሄርካስ ኽሳንቲ ስፍሪ እሺኹ አኽⶓኪላ ዙሜካ:: “ውላ ብሄርካሰታ ብሄረሰብካ ክችክችካኽ::  አውኪ ብሄር አውዴስኪ እንፃላ::” ኑስ ብሄርካስታ ብሄረሰብካ ክችክችካ አኽⶓ ቶኬምካ:: ቻግኒ ኬቴምዳ ሴዛዴስ ጃላ ብሄርካስታ ብሄረሰብካ አግስታንኩ አኽⶓ ቶኬምካ እኒጛጊ ብሄርካ ኮንኪስ፣ ብሄርስ፣ ዜርስ፣ እምኔትስ እግሌልጛኑላስ ችግርስስታ ዴስቲስ እምፕልትስ ኬቬቬርጜካማስታ ቱትጜካማ ዝኩዋንኩ አኽⶓ እንክርፄካ::

አጌርዳ ጄሜርስትኹሳ ልማቶ ዳሬ ታምፅጝስ ኮንኪስ፣ ብሄርስ፣ እምኔትስ አግሌልጝናውላስ እምፕልትስ እንፃኽስትጝ ቱስታው አኽⶓ ጉሽካ::

አጌርታጊ 86ዴስ ጃላ ብሄር ብሄረሰብካ ዝኩና:: ውላ ብሄር ብሄረሰብካዋ እምፕል እልስ ካንትስትጝስ ቺፅጝፅጝ ቱስታው አኽⶓኪላ ጉሽካ:: እምፕል ብሄር ኬፍናማ እሊው ብሄር ዴሜካ ዝክናማ ካንትስትጝ ቱስታቲው አኽⶓኪላ ዙሜካ::

እሊው ቻግኒ ኬቴሙ ዝኩዋንቲ አለሙ ወንዴ ቻግኒ ኬቴምዳ ዝኩንኩ ብሄርካስታ ብሄረሰብካ ጛውሳ ባይሎ፣ ታሪኮስታ ወጎ ኔፃኔትስ ካንትፅጝስ እሊኩስ አቕትጝፃኑ ጌርክ አኽⶓኪላ ዲብስካ::

ቻግኒ ኬቴምዳ ዝኩዋንኩ ብሄርካስታ ብሄረሰብካ እምፕልትስ አስሜምጜካማ ዝኩዋንኩ አኽⶓ ቶኬምካ::

ቻግኒ ኬቴሙ ቺፅጝፂው ኩስጚ ጝናሱ ጉባይ ኽምባ ተዋበ ምህረት ቻግኒ ኬቴሙ ቺፅጝፂታ 20ንቲ ብሄር ብሄረሰብካው ባል ሊሊትጙንኩ ቴርትካስ ኬቤርስትⶓ ጌሌፅካ:: ብሬ እይጝስ፣ ክንታንትካው እገ ምንግስቱ ዙሪዳ ካሲውሳ ልኺትጜ ፄውጝስ ፓናሉ ኩስጝጚስስታ እሊኩ ሊሊትጙንኩ ፕሮግራምካስ ኬቤርስትኹ አኽⶓ ጌሌፅካ:: አጌራ ሌጌስታታ ፄውጝስ አጌራዊ ጉዳይካዳ ይጋሬ አጀንዴ እሚጝስታ እምፕልትስ ቲሪናታ  ባል ኬቤርስትጝ ኬፍንኹ ፍሺ ዝኩኽ አኽⶓኪላ ጌሌፅካ::

አጌራዊ ኪሲዴስ ፋሌንጋ ብሄር ብሄረሰብካስታ እዝብካው ክችክችት ቼሜትጛታ እንፃኽስትጝስ እዝቡ ካሲ ዙርሜ አግፃማጊ አኽⶓኪላ እርዳትፅካ::

ሊሊትጙንኩ አጌራውካ ጉዳይካዳ ብሄራዌ ቱትጜ ፌቴርጝስ አጌራውሳ ውላቱዌ ልግሶ ቼሜትጝፅጝ ባል ኬቤርስትጙ ቹዋ አላሚ አኽⶓ ጌሌፅካ::

ቻግኒ ኬቴሙ ቺፅጝፂታ ብሄር ብሄረሰብካውስታ እዝብካው ባል ኬቤርስትጙ ትክም ቻግኒ ኬቴም ሚንችካ ብሄርካስታ ብሄረሰብካ ካሊትጝጜካማ፣ ቴቬቬርጜካማስታ እርዳትጜካማ ዝኩዋንቲ ኬቴማ አኽጝስ ኽስኹስ እምፕልቶ ይስጝፅጝስስታ እምፕልታቕ ክቻዳ ጛስጛዉ ኬቬቬርጚ ይሳታ ፄዋው አኽⶓ እርዳትፅካ::

ሊሊትጙንኩ ብሄር ብሄረሰብካዳ ዎኬልስታንትካ አግስቴካማ ባሎ ብሩኽስ ኬቤርስታታ ፄውስትⶓ ጉሽካ ::

ይቶፒያንካዉ ቲቪቪርጚስ ግቢትስትኹ ኽሳንቲ እዳሲው ዴዴክ አሌድስትኹ ዎክትዳ አኽናና  ባል ኬቤርስትጝ ሊሊታ ፄዋው አኽⶓ ኽይትጝፅካ::

ቻግኒ ኬቴም ኮንኪው ፣ እምኔቱስታ  ብሄሩ ሊሊት ጌጌዋውላስ እምፕልታቕ ጛስጛዋ እምፕልትስስታ ሰላምስ ዝኩዋንቲ ኬቴማ አኽⶓ ጉሽካማ ባል ኬቤርስትጝ እንሳ ይስጝፃው አኽⶓ ጌሌፅካ::