ብላ ክልልድ አርሽነይዙ ዚርፊዝ ኽየው ፖቴንሻል ፃየቍ ኻግርሸንትቍ ክፍላኒስ ላውድ የጝ። እንሰስ ፍርዘናንስመ ቺተቺተቍ ኽወጥ ጊቭርዘናንስ ሚቸው አየር ንቭርትዝመ ሚልክ ዝቨም ፃየው የጝ። ቺተዝም ቈሽ እየዙ ሚንወ ዚርወዝ ሚቸው አቐነውድ ቲክን ፈራቐውዝ ኻሊ ንቕፀውዝ አኽቨነው ቸለው ክልልም የጝ።
ብላ ክልልዙ አርሽነይ ቢሮድ 2017 ዓ.ስ እየዙ ሚንወዙ ዚርወዝ 2ላዝ 54 ሽኽ ሄክታርዝ ንየ ቺዝጝ ዚርወዝ ሺፍነነውዝ 9 ነቊጠ 4 ሚሊዮን ኩንታል አኽቨናንስ ኻለይ እቑር ሰራሸጘዝመ ጝ ኻልየው ኻለይስም ነን አጢስ 4 ሚሊዮን 2 ላዝ 57 ሽኽዝ 8 ላዝ 98 ኩንታል ዚርወ አኽቨነው ቸልጘድ አርሽነይ ቢሮድ በኩር ጋዜጠጅቅ ፃቨው ዊንተይዝ አርቒስኩ።
እኔን ፈንድ ችጝሻንስ ጥወራን አልሰነዊስ ኪርም ጒዝ ጨተይዝ ፃቭሽተው ሙየዙ ከቨድ አጉረው ዊኑ የው ቢሮድ፤ ሊጘትረ ሚንወዙ ሰቭድም ጅውነይዙ አቅሚዝጘድቅ ቺዘነውዝ ጊቭርዘነውዙ ሰቭድ አትር ቃፅለው አቐነውድ የጝ ድቍሽተውድ።
ወይ ኽምረ ብሄረ እቅ ጭሰጭሰን ድሃና ወረደድ ብሄረ እቅ ጭሰጭሰን ስሪል ፅበቍ ወረጢስ ቺዘው አቕንትዝ ትርፍ ጊቭርዘተ ወረደ የጝ። ዊገድ ግነ ዲቍስነው አምረይዝ ፋጥርሸው አጉረው እስወዙ ትንዝትድ ፋጥረው ዝቨዙ ኻዲንዝመ ኩረዝ ኽወጥዙ ጊቭርቲል ኽየው ቘጨ የጝ ቲክንዝ ዲቈውድ። እኔንትም ቲክን ወረደድ ውርም እኳን ጫረ ጊቭርሽተው አረድ እየዙ ሚንወ ዚርወዝ እቻቐውዝ እቻቐው ከሰነው ቸልጫቅ ይሽም ቺዘው ጊቭርት ጊቭርዘነውዝ ኹረዙ ወይትነይድ ደድሰነው ቸልሸኩ የው ኻለይ ፃይ፣ ለወትረ ጅልወ እየ ሚንወዙ ዚርወዝ 75 ሽኽ ኩንታል ጊቭርት ጊቭርዘናንስ ኻለይ ፃይ ሰቭዝጎ ጥወነውድ ወረደይዙ አርሽነይ ፅፈሽ ጝኒስ ችጝሸው ሚዝረድ ቓሊሰኩ። እኔን እቑርሸው ኻለይድ እሩዘናንስመ ቺዘው ጊቭርት ችጘናንስ እድወ ጒዝጝ ጨጥድም አነ ሙየ ጒጥድ ኽየው ጥቭርቭረ ፃቨቍ አቐነውድ የጝ ቓለ ነየጥድ ዊግትጘውድ።
አት አባይ ዋሴ ድሃነ ወረደ 026 ቀቨሊዙ ፅበተ ነይጘው ቓለይዝ ዲቈው ጫረድ ጝታ ቀቨሌዝጘድ አጉረው ቘጨ ችጝዝ ዲቈነዊዝ ንቕፀቍ ጒዝጝ ጨጥ ዚረዝ እኳን አቐው ጊቭርት ጊቭርዚጝቀት ባዶ እዳጘጘዝመ ቓልሽት ወይሽት አርቕሽታው አቕንትዝ ስድትዝመ ግድርዝ አጋልሽተጘድ የጝ ዊግትጘውድ። ” እደረ ብዘው ጉረድ ዲቪጝቀት ጫውም” አቓንስቅም ኪርምሻንድ ባልተ ተካጙ ዊነው ሚንወዝ ዚርወ እፍርዘነውዙ ሰቭድ ነንቱ ሰቲዝ ጫረይዝ ብሽተውድ ቲኪያጙ አቓንስቅ እኔን ቲግቭርድ ውርም ቀልዝን ቓልነው አቒጝቀት ኮርድ ኻይን ቺዝጝድ ቃውስን ጒዘነውዝ፣ ዚረ ፊዘነዊስ በውግ አቑ እፍጡዊል አሽ ዚሰነውዝመ ሚጭተት እግርገ እፍርዘነ ማልዳጙ ሚስምርዝ ፊዘነውዝ ጒተውዝ ግረ ይወው አርወድ አጉረው አቐነውድ የጝ ጋልፅጘውድ።
ጒዝጨተድ ፃይሰነውዝም “ይቺዝጝሸን ላው ፅምር ግርየይስ ባልፂረይ ዊትወ አርሽም ሙየ ጒጥድ ነይጘው ምኽር ኻሰቭድ ለምጥ ሰራጫንስቅ ላው ፅምር ግርየይስ 5 ኩንልታል ዚሩ ችጝኩን” የቍ አጛንድ፣ ፈራቐው ቺዝጝ ፃየቍድ ግነ ላው ሄክታሪስ 20 ኩንታልዝ ኒየ ችጝጘጘድ ጋልፅ፣ አረይስም ባልፀውዝ ግልባነድ ጝታ ጊንዝቫኒዝ ኽየው አርወ ችጚሰው አቐነውድ የጝ ጋልፅጘውድ።
ጒዝ ጨተ ፀጋየ ያለው ድሃነ ወረደ ሽመለ ቀቨልዙ ፅበተ ይጘጘድ ቈሽ ዲቆው ጫረይዝ ዊነው እስወድ ፃጅሰው አቒጝቀት ድኽሰው የጝ ዊነውድ፤ አቓንስቅም” ንቕፀው እጅር ጝጝንድ ማል ስድት ፊረው ነንቱ ሰቲዝ ይና አምረ ድረይም አነ ጫረስ ዚረ ፃይነቅድ እየዙ ሚንወዙ ዚርወ ጊቭርዝነቅድ የጝ” ይጘኩ። እኔን ሰቭድ ኪርምሸት ሻቘ እምት እጊሰጘዝመ አምረ ጨቨቅ ጫረዙ ጊቭርቲስ ቺዘውዝ ጊቭርዝጛጙ አጘጘድም የጝ ዊግትጘውድ።
”እን አምረይዝ ላው ፅምር ግሬ ጒዝ ዋልጠ ኩንታል ችጝኩን” የቍ ጒዝ ጨተድ ባልፀውዝ አሩሸጥ አጛንስ 2007 ዓ.ስ ሰራሽተጘድ ፃግንን ፃቭሽትየው ሚንወዙ ካናልድ መንግሥት ፃግንስጠ ዋቕርሽሽም ነን አጢስ ዊሰ ብሽተነዊዝ ምላሰንዝ አቑድ በክን እዳቓጙ አቓንስቅ እንዝ ጅሉዘ መንግሥት ትኩርት ፃቭጠጘድም ዋቕርጘኩ። ነንቱ ሰቲዝ ጫረ ጥወነዊስ በውግ ቃውስጝ ችጝጥጘ ቸለቍ አርየዝ አቐቍ ተክለንዝመ ፍረምረንድ ቲክልጝ ታኽንኽንጛጙ አቐነውድም ጋልፅጝኩጙ።
አት ዋለልኝ ሞገሰ ድሃነ ወረደይዝ 026 ቀቨሌዙ አርሽነይ ጣቭየይዝ ኽወጥ እፍርትዙ ሙየ ጉሬ ነይጘው ቓለይዝ እየዙ ሚንወዙ ዚርወ ፊዘናንስ 42 ሄክታር ዝቨ ቺዝጘጘዝመ ሰቪዝጎ ጥወቍ ጒዝጝ ጨጥድ ሚልምልጝ ቺዘነውዙ ሰቭ ሰራሽተጘድ ጋልፅጝ”ቺተው ዝቨይስም 40 ሄክታርድ ዚረዝ ሺፍንሽጠ ፃቨነው ቸልንኩኑን” የቍ አጛንድ እኒስም ላው ሄክታሪስ 25 ኩንታል ጊቭርዘነውዝ ጥቅለ ቀቨሌዝጘድ 1ሽኽዝ 50 ኩንታል ችጝንቅ የው ኻለይ ፃይጝ ሰቭዝጎ ጥወነውዝ ፃይሽተው ኻለይድ እሩዝጥጘ ቸለቍዝመ ጊቭርትድ ሊጊስጥጘ ቸለቍ አውማው ቴክኖሎጂድቅ አሩሸነውዝ ጕዝጨተድ አሩሸተ ፃቨነው ቸልጘጘድ የጝ ዊግትጘውድ።
ሙየ ጉሬድ ፃየፃይሰነውዝም ዚረዝ ሺፍንሸው 40 ሄክታሪስ፣ ላው ሄክታሪስ 20 ኩንታል ጊቭርዘነውዝ ቀቨሌዝጘድ 8 ላ ኩንታል ጊቭርዘነው ቸልሸጘድ ዊግትጝ”ይና ኻለይድ እቻቐውዝ እቻቐው ሩዘነው ቸላይነጘድ ግነ ዚረዝመ እፍርዘነዝ ኮሪዝ አልጠቅ የነውድ የጝ” የቍ አጛንድ እየዙ ሚንወዝ ዚርወ ጊቭርዘነውድ ንቕፀው ልቕረ ዋቕረው፣ ሳይንሱ ጒደነድ ቲክንን ዚሰነውዝመ ታኽንኽነነው በነው ሰቭ አቓንስቅ ጕዝጨተድም እንዝ ልክ ማኽርሻጙ ሰቭድ ጡሸውዝ አክኑወነው ቸልሸጘድ የጝ ዊግትጘውድ።
አት ሙላት እንግዳው ድሃነ ወረደ አርሽነይ ፅፈሽ ጝኒዝ ተክለንዝመ ፍረምረ እፍርት ጓነ ቃወተ ይጘጘድ ወረደይዝጘድ 2017 ዓ.ስ እየዙ ሚንወዙ ዚርወ ጊቭርትድ ቺተው ትኩርት ይውሽት ሰራሽተው አቐነውድ የጝ ዊግትጘውድ።2 ላዝ 70 ሄክታር ዝቨ እየዙ ሚንወዙ ዚርወዝ ሺፍነናንስ ኻለይ ፃይጝ፣ 1 ላዝ 90 ሄክታርድ እፍርዘነው ቸልሸጘድ የጝ ጋልፅጘውድ።” እኒስም 75 ሽኽ ኩንታል ጊቭርት ችጝንቅ የው ኻለይ ፃይን ዊንሽም ነን ፃይነው ሚዝረይዝ ደድስነጘድ ግነ 62 ሽኽ ኩንታል የጝ ችጝነውድ” የቍ አጛንድ እኔንም ቀሰው ፋፅምፅመ ይሽጠ ቸለው አቐነውድ የጝ ዊግትጘውድ።
ሊጘትረ ጅልወ ሚንወዙ ሰቭዝ ቺተቺተቍ አርየዝ አጥጘ ቸለቍ ፍረምረንዝመ አትክልትዝ እፍርዘናንስ ኻለይ ፃይሽት ሰራሽታጙ አቐጘድ ዊግተቍ ሙየ ጉሬድ ” እፍርዝንቅ ይን ቺዝነውድ 5 ላዝ 10 ሄክታር ዝቨ አቕሽም ነን እፍርደውድ ግነ 4 ላዝ 20 ሄክታርድ የጝ” የቍ አጛንድ፤ ችጝሸው አቑዙ ፃጀድ ጡሸውዝ አሩሸነውዝ ጫረዙ ቺዝጝዙ ሰቭድ ኪርምሸነዊስ በውግ ቃውስጝ ችጘቍድ የነትም ቆስጣ፣ ሰላጣ፣ ካሮትዝመ ጥቅል ኻምረ ተከተከቍ ተክላንድ እፍርዘነውዝ ጒዝ ጨተድ አሩሸተ ፃቨናንስ ሰራሽታጙ አቐጘድም ዊግትጘኩ።
አት ደሳለኝ አዳነ ወይ ኽምረ ብሄረ እቅ ጭሰጭሰን አርሽነይ ቃወነይዝ ተክለንዝመ ፍረምረን ጓነ ቃወተ ጝታ ጋቢዝ ብሄረ እቅ ጭሰጭሰን ደረጀዝ 2ላ ሄክታር ዝቨ እየዙ ሚንወ ዚርወዝ ሺፍንሽ ዊነው አቐነውድ ጋልፅጝ “እኒስም 5 ሽኽዝ 2 ላ ኩንታል ዚርወ ችጝነኩን የው ኻለይ ፃይጝ ዊንጘጘዝመ 15 ሽኽዝ 1 ላዝ 90 ኩንታል ችጘነው ቸልንኩኑን ” የቍ አጛንድ ዚርፊዝ ቀሰው ፈን ቓልሽታጙ አቓንስቅ ቺተቺተቍ ዲዝጝጥድ ፊስጛጙ ባልፀውዝ አሩሸተ አቐናንስ ሰራሸቍ አቐነውድም ዊግትጝኩጙ።
ኹረዙ ወይትነይድ ደድሰናንስ ሚንወዝ እፍርዘነው ትኩርት ይውሽተው ቲግቭር አቓንስቅ ጒዝ ጨተድ ዚርፊዝ ትኩርት ይው ሰራሸነውዝ አሩሸተ አጠጘድም ሙየ ጉሬድ ማኽርጝኩጙ።
ንጉሱ ማሩ
መዝየ 30/2017
