አልቛዘ ደፈ ቃወ ግቭርድ ሻቘ ሲርይቍ ገባንድ ትኩርት ፃቭ የጝ ሰራሽታጙ ችጝሸውድ። እንዳይም ደንዝቍ ፍላን፣ ኹረዝቍ(ፍረምራን) ዝመ ገይፅዝቍ እጽዋታን ጛይ። እንዳይ እንቅቅ ጅዉነይዙ አየር ንቭርትድ ዊሰናንስመ ኹረዙ ወይትነይድ ደድሰናንስ ፃይጘው ችጘርድ አጉረው የጝ። ኻግርሸንትል ነን ፅበው 17 ላይስ አቐው ድርዙ ሺፍነድ 30 ላይዝጎ ሊጊሰናንስ ሰራሽታጙ አቐነውድም ኢትዮጵየቱ ደን እፍርት አርቒስኩ።
ኺጠዝ ቈሽ ድርዙ ምፅነድ ዊሰናንስ ፍጥርቍዝመ ጅዉነድ ዲዝጘቍ ዘፋንድ ቈሽ ጅዉነይዙ ኢኮሎጂድ ዊሰናንስ ፃይጘው ችጘርድ ቀለው አየውም። እኔንት ሲርየ ፃቨው እን አምረይዙ አልቛዘ ደፈ ቃወ ግቭርድ “ቲክለነውዝ ዊነዊዝጎ ዊሰነው” የው ቃወ ቃልዝ ጥቅለተ ሚኒስትር ዐብይ አህመድ ዶ/ር ሲን 20 ግሬ 2017 ዓ.ስ አራሰውዝ ኪርምስጘጘድ አርቕሽተው የጝ። አልቛዘ ደፈድ ኹረዙ ወይትነይድ ደድሰናንስ፣ አቑዙ ፃጀድ ቈሸናንስመ ብዝሃ ሩሄዙ ሊሚስንድ ደድሰናንስ ፃየው አርወድ ኮሪስ ኮሪዝጎ ቈሻጙ አቐነውድም ሚዝርጥድ ቓሊስጘኩ።
እኔንት ጎነ ፃቨነውዝም እን አምረይዝ ኻግርዝጘድ 7 ነቁጠ 5 ቢሊዮን ችግኝ ቲክለናንስ ኻለይ ፃይሽት ሰራሽታጙ ችጝሸኩ።
ወይ ኽምረ ብሔረ እቅ ጭሰጭሰንድም ማጥማጥደው ጅዉነድ ድርዝ ሺፍነናንስ ቺተቺተቍ ሰባንድ ሰራሻጙ ተርኩ። ጥቅለ ወይትጘድ 8 ላዝ 97 ሽኽ ሔክታር ዝቨይስ 3.04% ጭቑ ፍጥሩ ድርዝ ሺፍንሸው አቓንድ እንም ቓሊሰውድ ኺጠ ጅዉነድ ማጥማጥደው አቐነውድ የጝ።
እኔን ችግሰድ ቃፅቨናንስ ንጭቱ አምረይዝ 6 ነቍጠ 1 ችግኝ ቲክለናንስ ኻለይ ፃይሽት ሰራሽታጙ ችጝሸው አቓንድ፣ እንዳጊስ ቈሽ አቭርገሌ ወረደድ 35 ሽኽዝ ኒየ ጅዉነድ ዲዝጘቍ ፍላን ቲክለናንስ ኻለይ ፃይሽት ሰራሽታጙ አቐነውድ ወረደይስ ችጝነው ሚዝረድ ቓሊሰውድ። ቓለ ነየጥድም አርቒጘዊስ አርቕጘውድ ቺዘው አርወ ይወቍ አቐነውድ የጝ ዊግትጘውድ።
አት ተስፉ ክፍሌ አቭርገሌ ወረደ 01 ቀቨሌዙ ፅበተ ይጘጘድ ማጥማጥደው ዝቨድ ድርዝ ሺፍነናንስ ይሽትጝ ሰራሽትጛጙ ተረቍ ሰባንድ አውቑጠም ልዉጠ ቓሊሲየቍ አቐነውድ ጋልፅጝ”ነንም አርቕነቍ እጽዋታንድ ታኽንኽንን፣ ቅብረጥድ እንሰሲስም አነ እጅርዙ ዳቐዳቕኒስ ናፀ ፃቨነው ቸልነውዜ እጅጝ ጊዝዝ ልዉጠ ቓልነ ቸልነቅ የጝ” ይጝኩጙ።
ቓለ ነየተድ ይጘጘድ ” ፅበናንስ ቃነ ማነ በንዘዉ አቐነውድ ኒቪዲጝቀት እኪረው እማን የጝ” የቍ አጛንድ እን ፍጥሩ ፃጀድ ጝዳኽንነይድ ኻይሽት፣ እቀ ኽቭሪዙ ፅብንድም ቺዘው አጠ ማጥን ድርድ ቈሽጥጘ ቸለቍ ሰባንድ ሰራሸነው፣ ኽየው እጥኒዝቅ ቃንድ ቀቨነዊስ ቋጥቭሸነው እንሰሲስመ እጅር ዳቐዳቕኒስ ጊግቨነው፣ አይነትነይዝ ቈሽ ፅልድነ (ክሰለ) ቂየናንስ ይሽት ይዘው ቑጥንድቅ ሊየዝ ኾሰነዊስ አርምሸነው እቀ ኽቭሪስ ኻይሽተው ገበ አቐነውድ የጝ ዊግትጘውድ።
ላየ ቓለ ነየተድ አት ተክላት ዘነበ 03 ቀቨሌዙ ፅበተ ጝታጋቢዝ ፍላን ፍልዝን ቲክልንቍስ ዋርብ ደይ ፅበቍ ዳቢል ቲክልሸቍ ኹረዝ አግልግለቍ ፍረምራንዝመ ኒየር- አቝ ኻትመሸንትል እስለቍ ችግኚዝ ቢዘ ቅብረጢል ቲክልሽጝ ፃድቀቁ ችግኝ አውቑጠም እጀቍ አቐነውድ ጋልፅጝ” ላጥ ሹትነውድ(እዱርነውድ) እደረ ነየቍ ይናቕምትቍድ አውን ብሽትጙ? ታኽንኽነው ብጙ እጚ” የቍ አጛንድ እማንዝ ጅዉነድ ድርዝ ሺፍነናንስ በንሽተውዜ ፍጥር ነይረቍድ ፅብጘዊል ሊግዝጛንስ ታኽንኽነነው በንዘው አቐጘድ የጝ ዊግትጘውድ።
”ነንቱ ሰቲዝ ይና ጊንዝቫንድ ችብርጘው ፃመቅ ብሽታጙ የጝ” የቍድ አት ተክላት ፃልወ እክመድ ፊልሳጙ፣ ፍርጣጠ ጉጭነድ ድዛጙ፣ ላየላየ ቃነ ማነድቅ ድዛጙ አቓንስቅ አምር ፍልዝን ዊስን ቲኪንቅ ያይነውድ ነን ኻት ድዚጝቀት ታኽንኽነነው ጡሸኩ የነውዝም ማኽርጘኩ።
አብርገሌ ወረደ አርሽነይ ፅ/ጝኒዝ ፍጥሩ ፃጀ ጓነ ቃወተድ አት አስማማው ደባሽ ነይጘው ቓለይዝ ወረደድ ቈሉ አቐነውድ ቲክን ዋርብ ደይድ ፍረምረንዝ ሚቸው አቓንድ ቅብረጢል ቈሽ ጅዉነይዙ አየርድ ዲዝጘቍዝመ ፍጥርቍ ድርዝቍ እጽዋታን ንቕፀዝ ችጝሽጘው ጅዉነ አቐነውድ የጝ ዊግትጘውድ አቓንስቅም” ጅዉነይዙ ድርድ ዊሰናንስ 35 ሽኽ ችግኝ ቲክለናንስ ኻለይ ፃይን ነን ኻትርሸውዝ 30 ሽኽዝ 7 ላ ፍለን አስልን ቲክለነዊል ችጝሽነኩን” ይጝኩጙ።
”ድርድ ዊነዊዝጎ ዊሰናንስ ፍላን ፍልዝን ቲክለነዊስ ፍጥርዝ ቢቍለቍድ ታኽንኽነነው ቺዘው ፈን ችጚሰኩ” የቍ ሙየ ጉሬድ ወረደ ስሪል ፅበቍ ቀቨሊጥድ እንቅ ጝታ ኪልክልሸቍ ቅብርጢል የውም ኻይማኖትቁ ዝመ መንግስትቍ ችብርጥል ፅበቍ ፍጥርቍ እጽዋታንድ እንሰሲስም አነ እጅርዙ ዳቐዳቐኒስ ናፀ ፃቭሰነውዝ ድርድ ዊነዊዝጎ ዊሰናንስ ትኩርት ፃቭጝ ሰራሸቍ አቐነውድ የጝ ዊግትጘውድ።
አት ብርሃኑ አብርሃ ወይ ኽምረ ብሔረ እቅ ጭሰጭሰን ጅዉነዝመ ደን ሊሚሰነ ፅ/ ጝኒዝ ደን ጊግቭን ፕላን ሙየ ጉሬ ይጘጘደ” ወይቱ ሚልክ ዝቨድ (Topography) አርቲፊሻል አግሮ ፎረስት ቲክለናንስ ሚቸር እጀው አቓንስቅ ፍጥሩ ደንድ ኻየነው ማርፀ እጀው ቲግቭር የጝ “የቍ አጛንድ፣ ጒዝ ጨተይዙ ኽይጠ መሰሪድቅ ቃነ ጅቅ ፃየፃይሽተው አቓንስቅ ቀቭን አሩሸነው ግድ አቕሽም፣ ቀቭሽተውድ ቲኪጠ ቸለው ላየ ሚልምልን ሊጊሰነውዝመ ቀቭሽተው ቃነድም ዊስ ጪጭቭጠ ቸለው አቕንትዝ አሩሸነው ጡሸው አቐነውድ የጝ ማኽርጘውድ።
ድር ሊሚደነው ላው ዊግነዝ በርሽተው አቒጝቀት አውማው ሩሔ ፃየዊዙ ፅብንድቅ ዳቐው አቓንስቅ እንቅ ሊሚድነ ጡሸኩ የቍድ አት ብርሃኑ ቺተዝም ጫረ ጥወነውድ ቲክን ቺዝጝ ፈራዘናንስ ዲቍትነይ ጒድለው አቕንትዝ ቃን ቀቨቍ እቅድ ቲክንክንን ኽግዝ አልሰነው አውማው አካሊስቅ ኻይሽተው ገቨ የጝ ይጝኩጙ።
ፃይነው ጫረይዝ ቺተቺተቍ ችግኝ ፍራትዝ ቲክልሽጛጙ ችጝሽጘኩ አቓንስቅም፣ ፍል ፍልዝን ቲክለነዊስ ጋብዝ ጋብ ፍጥርቊ እፅዋታንድ ታኽንኽነነዊል ትኩርት ፃቨነውድ ዘስክርሽጠ ጡሻውም ይጛንድም ዊግትጝኩጙ።
ንጉሱ ማሩ
ኻምል 15/2017
