አስኑን ይሽተውድ አሽትየውም

ወይ ኽምረ ብሔረ እቅ ጭሰጭሰኒዝመ ስሜን ጐንደርትቊ ዞናንድ ስረንሰው ታዝቱ ዚወድ  ፋይር እቀ ኽቭሪዙ ገረዱዝመ ኢኮኖሚው ጥቕዘ ፍጥረት አኰ እምት እቻቑ፡፡ ዚወድ ፋይረነዊዝ ምላሰንዝ ንቕፀቊ ኩየንጣን ኩረዝ ክርጙ፣ ንቕፀቊ ዊግን ኩረዝ ጝታ ሩሔድ ብጝኩጙ፤ ንቕፀው ሚሊዮንዝ እጊተው ጊንዝቭም እን ዊርቨ ምላሰንዝ በነው ቸልሽኩ፡፡ ቺተዝም ቈሽ ላየ ማርፀ እጀው ስሃለ ሰየምት ወረደዙ እቀ ኽቭሪዝ እን ዚወድ ፋይረነውድ ጝላው ላው ቲግቭሪዝቅ ኽየው ፅጋ የጝ አቕ ዊነውድ፡፡ ንጭ ዓልምስመ አኽጉር ቀቨቀቨቊ ጒደንጥ ሰራሽትጘው ኮሪዝ ስሃለ ሰየምትቱ ኽዝቭድ ነንም ጝጭሰጭሽተው ዞኒጅቅም አን ላጥ ግፅ ጝፅን ወረጢዝቊ እቀ ኽቭረኒጅቅ ዲምቅሽ አውማው ምፅነ ፃጀዙ ከቨም አነ ገረዱ ኻለይድ አክንወነው ቸልየውም፡፡

እኔን ችግሰድ እኪራንስ ስሃለ ሰየምት ወረደዙ ኽዝቪዝመ ቃወጢዝ፤ ዝቛለ ወረደዙ ኽዝቪዝመ ቃወጢዝ የውም ጥቅለ ብሔረ እቅ ጭሰጭሰኒዙ ቃወጢዝመ ጁነይዙ ችግሰድ ልብተው አካሊዝቅ ምቸ ብዘነ አቐት አኰ ምታንድ ዲፍንኩ፡፡ ውርም እንኰ ዋቕረድ አውማው ሚርየይዝቅ ጒሸነውድ  ፈው ጭየው አቕሽም ዊሰድ ግነ ስኻርደው የጝ፡፡ ስኻርደነዊዝ ምላሰንዝጘድ ጒሻጙ ተረውድ ቈሽ ዓልም አቅቨ ደረጀዝ ኮረነዙ ቫይረስ አጋልደነው፣ ኻግርሸንቱ ስሜኑ አድለይል ጣይትን ፋጥርሸነውዝመ ጝቕም ዊርቨድ አቑዝ እቻቐነዊጅቅ ፃየፃይሽት ሰራሸናንስ ፅጋ አቐነውድ ድቊሽታጙተርኩ፡፡

ውርም እንኰ ዲቊስነው ዓምረይዝ ክልሊዙ ገጠር ጉጉ ቢሮድ ሰቭድ ሰራሰናንስ ኪርም ዊነው አቕሽም ጁነይዙ እቀ ኽቭርድ ብርኮዝን ችብረነዊስ ዲቊየውም፡፡ ይዋቕረድ ወይሽቱ፤ ይችግሰድም እኪርጠ የጝ የው እምጥጝ አሲጝቀት ሰቭድ ክልሊዙ አቅሚስ ንየ አቓንስቅ ችብርኩ የው አለ አልቱዝ ጁነይዙ ኽዝቭድም አነ ታዝቱ ዚወድ ሰራሽትጠ ጡሸኩ የው ዋቕረ ጉያጙ ዊነው አውማው አካልድቅ ጝኪፍርድ ማፅ ዝምይጠጘ ፃቭኩ፡፡ ሰቭድ  ንቕፀው ጊንዝቭዝመ አይር ቴክኖሎጂ በንዘው አቐነውድ ክልሊዙ ምጝግስቲዝመ፤ ፌዴራልዙ ምጝግስት ኢትዮጵየት ጉጉዙ ስልጣን ጉሬ /ERA/  ሰቭድ ላውንትዝ አፅንኸነውዝ ዚወድ መውረው አውማው ኲነዙም አነ አጭነድ መውረው ዲቭየድ ክልሊዙ ምጝግስትድ 2 ላዝ 76 ሚሊዮን ቊርሽ ፊስ ኲኑዝ፤ ኢትዮጵየቱ ጉጉዙ ጭሰጭሰንድ ቈሽ 68 ሚሊዮን አጠ ጊንዝቭ ፊስ ኢትዮጵየቱ ሲጘይዝ አፍለቱ ይሽተው አጭነዙ ዚወ (1ላዝ 46 ሜትር ሊግዝት) ፃየው ዚወ ሰራሸነውዝ ጁነይዙ እቀ ኽቭሪዝ ቀሰው ጭሰጭሰንዝም አነ አውማው እፍርቲዝቅ ፅጋ አቕ ዊነው ታዝቱ ዚወድ ሰራሽት አሽት አግልግለዝ ቢተውድ ዲቊስነው ሸወጪዝ የጝ ዊነውድ፡፡

እኔን ዚወድ ሰራሽት አሽተነውድ ጁነይዙ እቀ ኽቭሪዝ ውርቑጠ እምጥጘ ፋጥሩ? ዊነው ችግሰድስ ውርቑጠ እኪሩ? የቊ ዋቕርጥድ ፃይር ኽምጠ ዊከ ፅበጢጅቅም አነ ገቨድ ሚሪሸቊ አካለኒጅቅ ዊንተ ፃቭርኩች፡፡

አት ካባው መንግስቴ ስሃለ ሰየምት ወረደ መሸሃ ኻትመዙ ፅበተ ጛይ፡፡ ታዝቱ ዚወድ ፋይረነውድ ንቕፀው እጅርዙ ሩሔ ድዘናንስ ምላሰን አቐነውድ ጋልፅጘኩ፡፡ “ይና ችግሰድ እክስጡ ይሽተው ሰቭድ እን ደረጀይል ቸጘነውድ ላው ጋቢዝ ቓልሽታንድ አንቡላንሰንዝመ እጅር ጝልኩዝ ከርጠ ቸላንስ ፃቨነውድ ቀሰው የጝ” የቊ አጘንድ ዚልቀትነይ ፃየው ችግሰ እክሰው ሰቭ ግነ ሰራሽትኩ የነው ቸላቊ አቐነውድ የጝ ጋልፅጘውድ፡፡ ምላሰንድም ጝታ ፃይጘው ላው ፈነ ጥወነ ጉጉድ ጘጝ ጭቑ አቐነውድ ዳቕስጝ 2 ላ ኩንታሊስ ንየ ፃነው መኪነ ከራውም የነውድ ግነ ኽየው እጥንድቅ ዳንጊፅሰው ገቨ አቓንስቅ እኔን እርውድጠ ጡሸንትጘም ጉይጝኩጙ፡፡

ላየ ቓለ ነየተድ አት ብርሃኑ ሸጋው ይሽትጘኩ፡፡ ጝተ ጭሰጭሽትጘውድ ኒግርንዙ ሰቭዝ አቐነውድ የጝ ጋልፅጘውድ፡፡ ታዝቱ ዚወድ ፋይረነውድ ወረደይል ፅበው ኒየረድ ጝትሸጘድ ፍልውልው በንዘው ጐዘመዘድ አልሳየጘድ ፅጋ አቐነውድ ጋልፅጘኩ፡፡ እኔን ችግሰድ እኪራንስ ኽየው እጥንድቅ ዋቕርጛጙ ዊንጘጘዝመ ዋቕረድ ዊስጡ ይሽተው ሰቭድ ኪርምሽ ነን ፅበው ደረጀይል ችጘነውድ ጝታ ችግሰድ ዊትዊዝም አቕሽ ቓቭዘነው ቸለው አቐጘ ጋልፅጝ እጭው እኹርድር እኹርድር ፅምሪል ፃይሽች ይሽተጘድ “ይና ዚወድም ሰራሽቱ ይን እምጥጝን አሲጝቀት እንዳይ መኪንጥድ ከርጝነ፤ እንዳይ ዊንጝነ የነውድ ግነ ኻዝንሰኩ” ይጘኩ፡፡

ሰሃለ ሰየምት ወረደይዙ አይነተ ጭሰጭሰተድ አት ሲሳይ ብሩ ጝተ ጋቢዝ ወረደይዙ ኽዝቪዝ ዋቕረ አቐው ታዝቱ ዚወድ ሰራሸናንስ ክልልድም አነ ፌዴራልዙ ምጝግስት 3 ላ ሚሊዮን ቊርሽዝ ንየ ገሪ ሰራሸነውድ ቀለውዝ ቓልሽታው ሰቭ አቐነውድ ጋልፅጘኩ፡፡ “ታዝ ቊወቊድ ቁ፤ እዳቐቊድ ፅበቊ ላጥ ጝታ ፅኒጅቅ ዲምቅሻይጘጘድ ምኻው ፃየው ዊርቨ የጝ” የቊድ አት ሲሳይ ነን ሰራሽተው ኮሩ ኲነድ አምቡላንሳንድ ቈሽ ጝታ ዝቀውትድ 20 ቶንዝ ሣ አቐቊ መኪንጥ ከረነው ቸልጥጘ ፃቨነውድ እቀ ኽብሪዙ ችግሰድ ዊትዊዝም አቕሽ እክሰው ቲግቭር አቐጘ ጋልፅጘኩ፡፡

አት ሲሳይ ፃየፃይሰነውዝም ታዝቱ ዚወድ ሰራሽተነዊዝ እኪረው ችግሰድ ስሃለ ሰየምት ወረደይዙ ኽዝቪዝ ጭቑ አቒጝቀት ሰሜን ጐንደር ዞናኒዝመ ወይ ኽምረ ብሔረ እቅ ጭሰጭሰኒዙ ጥቅለ ችግሰድ እክሰው ጒደነ አቐነውድ ጣቁምጝ “ፌዴራል ክልልድ፤ ክልልድም ፌዴራሊዝጐ ትክቨ ትክቭሽተነውድ በርጝ እዳቐቊ ሰባንድ ሊቅምጝ ሰራሽጝ ጝደረጀድ ኻየውዝመ አውማው ፃነው መኪነድ ከረከረነ ፃቭጝ ሰራሽጥጘ ጡሸኩ” የነውዝም ዋቕርጘኩ፡፡ እድጝል አሽ ግነ ጁነይዝቊ ሸመጥድም አነ ኒየጥድ 20 ቶንዝ ንየ ፃነው መኪነ ጡዋየጘዝመ ሊጘ መኪንጥ ድልድይዝ ዲቈዲቋይጘጘድም እፃ ዲቊስጝኩጙ፡፡

አት ፀጋው እሸቴ ወይ ኽምረ ብሔረ እቅ ጭሰጭሰኒዝ ቲክነተ ጭሰጭሰተ መርግዝ ገጠር ጉጉ ቃወነይዙ ዲቈተ ጝተ ጋቢዝ ታዝቱ ዚወድ ንቕፀው ጊንዝቭዝመ ግርቭዝ ፊሰነውዝ ሰራሽት እቀ ኽቭሪዙ ችግሰድ ጋብዝጋብ ቓቭዘነው ቸለው አቐነውድ ዳቕስጝ “ነንም እቻቐውዝ እቻቐው አሽተው አየው አቓንስቅ ሲጝግል ካፕ መኪንጢስ ኪርም ኤፍኤስአር መኪንጢል አሽየ ነትም ጝዝቀውትድ 2 ላ ኩንታል አቐው አውማው ገቨድቅ ከረነው ቸለኲ” የቊ አጛንድ እኒስ ቢዘ ግነ ጫረድ ጒድላንድ ሰራሽተቊ አትርዘነ ሰባንድ ሰራሽትጝ 40 ቶን መውረቊ /ፃነቊ/ መኪንጥድ ከርጛንስ ፊቅድሽጥጙዊል አሽ እቀ ኽቭርድ አቅል ፃቭ ኻይጠ ጡሸንትጘም ይጝኩጙ፡፡

ኢንጅነር ጌትነት ዘለቀ ኢትዮጵየቱ ጉጉዙጭሰጭሰን ብሪጅዝመ ስትራክቸር ዳይሬክቶሬት ዳይሬክተር ጝታ ጋቢዝ “ስሃለ ሰየምትስመ ዝቛለ ወረደይዙ እቀ ኽቭርድ ታዝቱ ዚወድ ፋይረነዊዝ ምላሰን ችጘው ችግሰድ ፌዴራልዙ ምጝግስትዝ አርቕሽተቊ ችግሰጢስ ላውድ የጝ” ይጘኩ፡፡ እኔንት ልብተነውዝም ክልሊዙ ምጝግስትድ ሰቭ እስትራክቸርዝቊ ሰባንድ የነትም ደይዝመ ደይል ፅበቊ አባትመንታንድ፣ ማኽሊል ችብረቊ ዲቭይጥድ ሰራሽጝ አስጥጘዝመ ፌዴራል ደረጀዝ ቈሽ ጝአይንቲዝ አፍለቱ ይሽተው ዋፃሸው አጭነድ አልሰነውዝ ሰቭድ ሰራሸናንስ ኻለይ እቑርጝ ሰቭዝጐ ጥውጝ እን ደረጀይል ችጘቊ አቐነውድ ጋልፅጘኩ፡፡

“አቕም ግነ ዚወድ ኢትዮጵየስ ጝ ሊግዝቲዝ አፍለቱ ጊዝዝ ሰራሽተው አቓንስቅ 60 ሜትር ሊግዝትዝ ዲቭየ ችብስን አውማው መኪነድቅ ከርነ የነው እቀ ኽቭርድ ላየ ችግሰል ማለው አቓንስቅ 20 ቶንስ ንየ ፃነቊ መኪንጥ ከርጥጘ ማኽርሻውም” የቊድ ኢንጅነር ጌትነት ተረዊዝ ጫረድ ጒድለነውድ ቲክን አትርዘነ ሰባንድ ሰራሽትጝ አውማው ሺክርክርሸተይዝቅ ፊቅድሽ ጥውጡዊል አሽ አንቡላንሳን፣ አይሱዙዝመ ኽዝቭዙ ዋጥርጥርዘነ አውቶቪሳንድ ግነ ከረነው ቸልጘንትጘ ዊግትጝኩጙ፡፡

ዚወድ እዳቐቊ ገባን ፅበነዊዝመ ተረቲዝ አትርዘነ ሰባን ፅበነውድ አርቐነው ቸልሽኩ፡፡ እዳቐውድ እሩዳንስ ዋቕረድ አልሰነውዝ አሽተውድ ዊንም ነን ፅበውድ ጡሸውዝ አሩሸነውድ ግነ ዘስክረነው በንዛውም ይና አስለ ክፍሊዙ እፃ የጝ፡፡

ንጉሱ ማሩ

ንኻሽ  15/2016