ረመዳንቱ 1446ትረ ፃምድ ለካቲት 22/2017 ጥወነውድ አርቕሽተው የጝ። አልምትል ፅበቊ ሙስሊመኒዝቅ ፃምዙ፣ ሶላትዙ፣ ቁራንዝመ ዒባዳዙ አርፈ የጝ። ረመዳን ሂጅራቱ እግዝግዘይስ ፃይጨትረ አርፈይዝ ሙስሊመኒዝ ፃምዝመ ፀሎትዙ አርፈ የጝ። ረመዳን አኰ እስለሚዙ እስልምነዙ ዲቭየኒስ ላውድ የጝ። ፃምድም 29 ዊንም 30 ግርቂል አሽ ዊነኩ። አቅመ አዳምዝመ አቅመ ሄዋን ችጘቊ ሙስሊመን እንቅ ኰረ ፍር ጥውትዊል አሽ ፃመነውዙ ግዴተ (ፋርድ) ፃየቊ ጛይ። ክሮኒክዝቊ፣ ስኳርዙ ፅውዝ ጅንጥ፣ ጉዥተጥ፣ ሽመቅል፣ ኒቨሰቊ ኲየንጣን፣ አደፍ ጥወቁ እቁን ጭቑ ፃማቁም ። ፃሚዝ በውግ ቅሸነይዝ ኾሽተው ኹረ “ሱሁር’’ ይሽታንድ፤ ኰረ ጥውረጘ ፃም ጊድፈነ ኹረድ ቈሽ “ኢፍጣር “ ይሽተኲ። ፃምድ እኩሰዙ ፃም አቐነዊዝ ሙስሊመን ኹረዝመ ዝየነዝ፣ ትምባሆዝመ ዊስቭትዙ ዲምቅሽን ፃቫቁም፤ ጭቓ ገቨ ሰራሸነዊዝቅ እክልድጝ ሶላት ዝመ ቁርኣን ዊንም ፀሎት ፃቭጘኩ። ሙስሊመን ንቕፀው ኰርድ ፀሎትዝ፣ ሶላትዝመ ሰደቃዝ (ምፅዋትዝ) እንዝጘም ጝታ ስነ ሚግቭርድ ቺዝ ሸናንስ ልቕርድጘኩ። እንዝም “ረመዳን ችጛንድ ገነቱ ቢረንድ ቢትጘኩ፤ ሲኦልቱ (ገሃነምቱ) ቢረን ዲቭሽትጘኩ፤ ሰይጣን እፁሸኩ” ይጝም አምንሸኩ። ረመዳንቱ ፃም አሰነድ አርቐናንስ ሊጘ ጉገን ፅብጛንድ፤ ጛይም፦ ሸሪአቱ አርቨ ቓለነውዝመ ስነ ፈለክ ዊንም አስትሮኖሚዙ እግዝግዘ ቲክንጘኲ። ሸሪአቱ አርቨ ቓለነውዝ በልድ ኪብርዘቊ ኻግረንድም፦ ኢትዮጵየት ቈሽጝ ሳውዲ አረቢያ፣ ግብጽ፣ አቭርደቊ አረብ ኢምሬት፣ ኩዌት፣ ኳታር፣ ሞሮኮ ስመ ላጥ አረብቱ ኻግራን አርቨቱ ቓለይሰ ሲሪሸው እግዝግዝን አሩሽጘኩ። ቱርክት ቈሽጝ ንቕፀቊ አውሮፓቱ ኻግራን ቈሽ ረመዳት አምር በል ግርየድ ቺዘናንስ ስነ ፈለክዙ ዊንም አስትሮኖሚካልዙ እግዝግዘ ቲክንጘኩ። እንዝም ሲርየ ንጭቱ ረመዳንት አምር በልድ መጋቪት 20 ዊንም 21/2017 ግርየ ኪብርሸው አቐጘ ኻይሽተኲ ። ኢድ አል ፈጥር ኽየተ ረመዳንቱ አርፈ አሰነይል ኪብርሸው እስልምነ እምንት ቲክነጢዙ በል የጝ። እምንቲዙ ቲክነጥድም አደደቫቫይዝጎ ፈነውዝ ኢድቱ ሶላት ላብጠ ሲግድጘኩ። ረመዳን ዲግዝ ኻትሸነውድ አላህት ሚዜንዝጘኩ። ተረው አምረይል ዲግዝ ችጝዝጠጘድም ዱዓ ፃቭጘኩ። ፃየውድ እጀዊዝ አድለነውዝመ ላብጠ ዲቁሰነው አይነተ ቢሊዙ ጋልፅሽተነ የጝ። በልድ ኢትዮጵየት ቢዘ ፅበቁ አልምት ኻግራኒስ እብለውትዝ ኪብርሸው የጝ። እድወ ኢድ አል ፈጥርት አወሽጝ ኪብርዘቁ አጘጘ ዊትቊድ ተግሰ በጉሰዝ አንቭቭስነ ቀኑን። ሶማልያ፦ አምረይዙ ኽየው አርየ ፃቭሽተው ጊዝ የጝ። ኹረዙ አይንተን፣ ሻቅጠ ማቅጠን፣ አልቨዝመ ላጢዝ አርየድ እብለወኩ። በሊዙ ጨነይዝ ሱማሌት እቁንድ ፋሽን አልብ ጅቭጘኩ፤ ካኽየነ (መዋቢያ) ጎዘመዘንዝመ ሽቱ አርየድ አጉረውዝ እብለውዝጘኩ። እልቲዝ መስጊደኒል ፃቭሽተቁ ኢድቱ ሶላቲዝ ዋጥር አይነተ በሊዙ ኪብርዝንድ ኪርምሸኩ። ጝን ጨቨቅ አስልሸቁ ለሆህ፣ ባጊያ፣ ሃኒድ ስመ ተከተከቊ ኹረዝቊ አይንተንድ ላብጠ ኹጘኲ። እን መስርየይል (ማዕድ) አድልሸናንስ ዚነይ ዊንም አርቕሽተነው በኒሳውም። ልኩ ችጝዘው እንቅ አቭኑሽተኩ። ኹረይዝ እግርገ “ኢድ ዋናክሰን” ይጝ ስቪትጘኩ። እክሰድም ቀሰው በል የነት የጝ። ሞሮኮ፦ ኢድ አል ፈጥርት እብለውትዝ ኪብርዘች። በሊዝኰር ግረቨዝ እንቅም ግልቊ መስጂዲል ፊረነውዝ ኢድቱ ሶላት ሲግድጘኩ። እቁንድ ቈሽ ጝታጝን አቕጝ “መለዌ” ስመ “ባህንጋህሪ” ይሽተቊ ጣምተቊ ባኽሉ ኹረዙ አይንተንድ አስልጘኲ። ግልቊድ መስጂዲስ ዋጥርጘጘ አስልሸው ኹረድ ሚግቭሽጘኲ። ስፍረዝ ስፍረ ጅልውልውጛጙ ዋቕረ ዋቕርሸነው ሞሮኮስ ክንሸው የጝ። ኢድትኰር ሞረኮ ፅበቊ ቺግርሸቊ ኾሰነው፤ፅዊተቊድ ሆስፒታል ፊርን ዋቕረነው፤እፁሸቁድ ልወርደነው፣ ኻዝነው እምጥጝዘነው ኢድ አልፈጥር በሊዙ አይነተ ቲግቭር የጝ። ፓኪስታን፦ ኢድ አልፈጥርት ቺተዝም እቁንድ ሂነዝ እብለወነውድ ቺተው ፃቨኩ። እኒን እቁንድ ጝታ ናኒዝመ ልኲል ቺተቺተው ቅርፅዝ እቓርጘው ካኽሸነ የጝ። ኢድ አልፈጥር ትኰር ቅሸነይዝ ኪርም ግልቊ መስጂዲዝጎ ፊርጝ ፀሎትዙ ስረት አክኑጘኩ። ፀሎትድ ኻትሸጘ ውሸብል ስየ ችጝዘናንስ መስጅዲዙ ጅልወይል ኻይጘኩ። ዝወነውዙ ስረትድ ጛለስም አነ ጓነዝ አስለቊ እቅ መስጅዲል ፊስጘኩ። እዝወነውዙ ስረትድ ኻትሸጘ ጅውነይል ችጝሸቊ ቺግርሸቊድ አቭርድጝ ኾስጘኲ ዊንም አቭኑስጘኩ። ኹረ አስልሸው ስፍረይል ፊርጝ አድልሸነው ቸላቊስ ቈሽ ጝታይታጝን እፃጘኲ። እን ኹረይዙ ሰረትድ ኻትሸጘም ሂነ እቓረቊ እቁንድ ጝንዝ ጝን ጅልውልውጛጙ “ኢድ ሙባረክ” ይጛጙ በልድ እብለውዝጘኩ። ሪያድ፦ ጅዳ ጭቑ አይንቀት አይነተ ኻትመ አረይ ሪያድትል ንግርንዝመ ቱሪዝም ችጘነይል ቅሸነይል አሽ ፃምሸኲ።ኹረዝ፣ዝየነዝመ ላጥ አካሉ ዊርሸናንስመ ሪያድ ደምዘንጢዝ ጛቕመት ፃም ኰሪዝ ጊርቀ ፃው የች፤ ንቕፀቁ ሱቀንድም ጊርቀ ዲቭሽትጘኲ፤ አነጚ ቓሸይዝ ጝነቊ ሊንዝ ፃመናንስ አኽቭሽጛንድ፣ ጅውነይል ችጝሸቁ መስጂደን ለውርሽትጛንስመ ኩኑቱ ጸሎቲዝመ ቁርኣን አንቭቭሻንድ ኻትመሸን እብለወው ፍልውልወ ፃቨች። ግርየ ጨቨቅ ጣምተቁ ኢፍጣርዝቁ ኹረንድ ሺወይል አቐነውዝ አብንድ አቭኑሰነውዙ ስረትም ፃየቊ ጛይ። መስጂደንድ ፀሎትዝ፣ እጣንዙ ጥየዝመ አሽግሸቁ ሬስቶራንትዙ ጠረጴዘን ሳውዲቱ ባኽሉ ኹረጅቅ ጅውነይዙ ባኽልዝመ ኻይማኖቱ ስረትድ አክኑሸኲ። ቱሪስተኒዝም ኻግርሸንቱ ኻይማኖቱዝመ ባኽሉ እሴተንድ አርቕጛንስ ቀሰው አገነ ችጝጥጘድ ፃቨኲ። ረመዳንት ሊግዘው ሰት ፃመቁ ኻግራን፦ ቺሊስመ ኒዘርላንድትጘ የቁ ደቡብቱ አልምት አድለይል ችጝሸቁ ሙስሊመን አምር በልድ ፃየቁድ እጀቊዝ አድለነዊዝ ከስጘ 13 ሰት ፃምጛንድ፤ አይስላንድስመ ግሪላንድ ችጝሸቁ ሙስሊመን 16 ሰት ፃምዝ ዲቁስጘኲ። ኖርዌስመ ጝር ኻግራንድ ረመዳንቱ ፃም ኰሪዝ ጊርቅድ ሻቘ ሰት ጭቑ አቐነዊዝ ሳውዲ መካት ኻትመይዙ ሰት እግዝግዘድ ቲክንክነነውዝ ፃምጘኲ። ተከተከው ዲቭየዝ ዲምቅሽንዊል አሽ እንቅ ዲግ አጥን። እስልምነ እምንት ቲክነጢዝቅ! ኢዜአ፣ ኤፍቢ፣ ሙስሊም ቻናልስ፣ አልጀዚራስመ ሮይተርስ ሚዝረይዙ ፍልፍለን ጛይ።

ኪሮስ ወ/ተንሳይ

መጋቪት 15/2017