ስነ ቃል ጒዝጨተይዙ ሰበኒል ፃይ ፅበው ኻይልድ!!

ስነ ቃል የነት ፅፈሽዝ ፃፍሽየቁ ግነ ቃልዝ ቲግቭርሸቁ ቈንቈዙ ጥቨቨንድ ፅንኸ ፃቨው ስነ-ፅፈሽዙ ዚርፍ የጝ።

እኔን የነትም ላው እቀ ኽቭሪዙ ክፍል እምጥጘዝ፣ ኽዝንዝመ ሰቭዝ ግሪሰነውዝ ኹርዝ ኹርዝጐ ዲቈዲቁሽተቁ ሲነ-ሲነ፣ ፍጥሩ እማንተን፣ ምቸዙ ሲጘንጥ፣ የነየንጥዝመ ቃልዙ አስጘንጥድ ጥቅልዘው የጝ።

አቓንስቅም ስነ-ቃልዙ አስጝንጥ ቺተዝ ቈሽ ጒዝጨተይዝ አጉረው ስፍረ ፃየቁ ጛይ።

ጝተ ኻሰቭድ ጋልፅጘቁ፣ ዊግትጘቁ፣ ክንስጘቁ፣ አርቒስጘውዝመ ዘናሸነዙ (ትውፅውፀነዙ) ጝተ ገይፀንጥ ጛይ።

ጫረዝመ ማፅወድ ቲክን ሰቭዙ ንቕፅትዝመ አየርዙ ልውጠዝ ምላሰንም ሲለተነውዝመ ዝላድ እክልዘናንስ ኰርድ ኻየቁ ሰቭ ሰቭ ኻረቁ አስጘጥ ማል ማል ሽጛጙ ካኽሸው ዜመዝ አስጝዘነው ኪርምጘኲ።

እኔን ቈሽ ንቕፀው ኰር ጒዘነዝ፣ አርመነዝ፣ አይረነዝመ ዋርነ ደሰነውዙ ሰቭዝ ወርወርዝጘንድ ቓልሽተኲ።

ወይ ኽምረ ብሔረ እቅ ጭሰጭሰኒዝጘም እቀ ኽቭርድ አይርንዝመ ዋርነዙ ሰቭዝ አስጝዝጘቁ አስጘንጥድ ንጭቱ ይነ ባኽሉ ዲቪየይዝ ደመደምነቅ አነኩን!!

አት ቢሆነኝ ዘርፉ ወይኽምረ ብሔረ እቅ ጭሰጭሰን ጋዝጊቭለ ወረደዙ ፅበተ ጛይ።

ጒዝጨተዝመ ቢረዝ ቺተቺታቁ አቐነውድ አስጘዝ ሚሪይጘንድም

“ኧረ ያርሳል በጉም፣ ያርማል በጤዛ፤

ራብ ያቈራምታል፣ መቀመጥ ሲበዛ”።

ማረስ ነው እንጂ፣ እጅ እስኪቈስል፤

ምንድነው ስርቈት፣ ውሻ ይመስል።

“በሬ ሆይ፤ በሬ ሆይ” ብለው ካላረሱ፤

አሁን የት ይገኛል ስንዴው እና ገብሱ”

የቁ አስጘጥ ሲን አርፈይስ ኪርም ጒዝጨተይዙ ሰቭዙ በንትድ ጒሰጒሰናንስ አርውሸጘው ስነ ቃል አቐነውድ ዊግትጘኲ።

ቺተዝ ቈሽ ጫረዙ ሰቭዝ ጒዝጨተድ ቢልድ ወረወርዛጙ፣ ሲዝወጥድ ሰቭዝ ጒሰጒሳጙ፣ ጝት ተከቁ ጉለሽጥድ ቈሽ አንክርሳጙ ጝሰቭድ ጥውሸውዝ አክንዋጙ ግሪየኲ።

ጒዝጨተድ ጫረዙ ስወድ፣ ኪበድ፣ ዳርወድ ጝ ዲጊል ዲቁሰንድ ጝ ጋቢስ ቺትጝ አርቓቁድ ጝቢልጅቅ ዝላጘው ጝተ ዝላዙ ፍርድ ችጘንድም ነንም አስጘነዊስ ችብራውም(ጊግቭሻውም)።

ችጘው አረድ አይረነው ኪርምሻንድም ጒዚጝቀት ኻጝ ኻጝ ያጙ ጫቐው ጒዝጨተድ ዳቐናንስ

“አንተ ተኝተህ እኛ ስናርስ፣

አጭደን ከምረን ምርት ስናፍስ፣

ከስንፍና እንቅልፍ አንተ ስትነቃ፣

መስከረም ነጋና ክረምትም አበቃ”

“የድሃ ሙሃቻ ያለቅሳል እንደሰው፣

ውሃ እየበዛበት ዱቄት እያነሰው”።

የነውዝ  ጫረድ ሲዝውርንዝ ዲቁሰነው፣ ውርቑጠ ወየ ኪፍልሰው አቐነውድ  አትረው ጒዝጨተድ ላጢዝ ዊግተኩ፤ ክንሰኩም።

ጫረድ አትርድን ሰቭተነው  ውር ቑጠ ድኽቲስ ፊሰው አቐነውድ ጣምተው ስነ ቃልዝ ጋልፃንድ ቈሽ።

ኧረ “ያርሳል ያሳርሳል፣ ያወጣል እዳሪ፣

ሚስቱን አይላትም ሂጂ ተበደሪ።

አት ቢሆነኝቱ ጋልፀነይዝጘ ጋዝጊቭለ ወረደይዝጘ ማፅወዙ ሰቭ ቃዚ ችጘው ኽወድ አቭርድንዝ አኽቨቁ አቓንድ እን ማኽሊልም ለዘ ፃየቁ አስጝጥ ዋርሺጝቀት እዳቓቁም።

“ሸበለው ሸበለው፣ ሸበለው እሱን፤

“የገብሱን ጎረምሳ አደረግነው ምሳ፣

የገብስን ወደል አደረግነው ድል” የነውዝ ላውንትነይዝ ድሊሰነዉ ቸልሻው ገቨ እጀው አቐነውድ ሚሪጛጙ ሰራሸቁ አቐነውድ ዊግትጝኩⶔ።

እንዝጘም ቈሽ ችዝጝ ወነይዙ ኽወድ እቻቐውዝ አይርሽ አቢታንድ ወነይስ እምጥጘዙ ይውን ችጝጥጘ ማጥን እንት ይጘኲ።

“የጎበዙ ማጭድ ፣ደም የለመደ፤

እየበላው መጣ እየመደመደ”።

“የጤፉ ባለቤት ምን ይማከራሉ፣

ቅጥቅጡን ሙክት እንስጠው ይላሉ።

“የጤፉ ባለቤት ምን ይማከራሉ፤

ማሩንና ጠጁን፣ እናቅርብ ይላሉ።

ወይትጘ ውርም እኰ ንቕፀቁ ችዝጝዙ አስጝጥ ፅብጝሽም ኽምጣጘዝ አስጝሸቁ አስጝጥ ግነ ይቢረ መላኩ፣ ይቢረ ኳሊየ፣ ይቢረ ወይኖ የነዊስ ቢዘ ኽምጣጘ ጭቑ ዊግሸቁ ወረጢልቅ እኰ ፅበቁ አስጝጥድ ንቕፀዝ ብልቓጘዝ የጝ አስጝዝሽትጘውድ።

ይናይም እኔንት ሲሪየ ፃቨነውዝ ጅውነይል ይሽተቁ አስጝጥድ ብልቓጘዝ እቑርነውድ!!

ላየ ሳቁጠ ወረደዙ ፅበተ አት ደባሽ ገብሬ ላጥ ወረጢዝጘድቅ ተከተከው እፃ ፃየቁ ማፅወዙ አስጝጥ ነይጛንድ ንቕፀቁድ ቓልናንድ ነንም ብልቓጘዝ ፃይሸቁ አስጝጥ ጛይ።

አት ደባሽ ሰቭተነው ውርቑጠ ኲርዘው አቐነውድ ጝተ ናንዝ ፊዝጘው አርድ ችጝ ቓልጘንድም ወይሰው ወይሰድ ጋልፀናንስም

“ያልሰራሁትን ሰራሁ አልልም እኔ፣

በሰኔ አፈር በሀምሌ ጭቃ፣

ጅራፍ ተኳሽ ነኝ ከበሬው ጫንቃ”።

“እያረሱ ውሎ እያረሱ ማደር

ነቀዛም ማሽላ በጤፍ ከመበደር”

“ኮሸሌን ነው መድፈር ኳኳራን ነው መድፈር እንግዳ ሲመጣ ቁጭ ብሎ ከማፈር ”

“ሐምሌ ነሐሴ ካልተወራጩ ምርት አይበረክት ፌጦ ቢረጩ”

ጫረድ ኪበድ እየድ ኮረድ ያጙ ጝኩ ኽሪ ዲቁሰው እጅርድ አስክዘነውዝ ቈሽ

“በበጋ እንዳይሰራ ፀሐይ እየፈራ፣

በክረምት እንዳያርስ ዝናብ እየፈራ፣

ልጁ እንጀራ ሲለው በጅብ አስፈራራ” ይጝ አስጝዘቁ አቐነውድ አት ደባሽ ጉይጝኩⶔ።

ጉዝ ጨተድ አርሸነይዙ ሰቪዝ ኻሪስ ፍ ኩኑ አቓንስቅ ጥወውድ ጝዝላድ እክልዘናንስ አስጝጥ ጒዝ ጨተይዙ ምቸይስ ፊጝቀት ግሪያቁም።

አይርጘው ኽወድ ተሚሳው ስወይስ ኻየናንስም ቃዚጝ የጝ ጣብጘውድ። እደስየ ዋርነይልም

በርየ እሽርሩ ፣ እሽርሩ ጎኔ

የበሬን ውለታ እንጫወት ማታ

እየበላን ንፍሮ በሰፊው ገቨታ።

“በሬ አንተን የጠላ፣ ጎኔ አንተን የጠላ፤

የገና የጥምቀት ይለምናል ጠላ” የቁዝመ ላጥ ቢረዙ እኩሰድ ሚሪየቁዝመ ዝላድ እክልዝጥጘ ቸለቁ አስጝጥ ይሽትጛጙ ግሬቁ አቐነውድ ዋርዝጝኩⶔ።

ቈንቈዝመ ስነ-ፅፈሽዝ  ፅንኸ ፃቨቁድ ጋዝጊቭለ ወረደ ባኽል ቱሪዝም ጽ/ጝንዙ ሙየ ጉርየ አት መስፍን ምህረት ዊግትጘንድም ስነ ቃለን ጒዝ ጨተይዙ ሩሔድ፣ ባኽልዝመ እሴትድ አርቒሰናንስ ፃይጘው እኩሰድ አጉረው አቐነውድ ዊግትጝኩⶔ።

እንዝም አቅሊስ ተረቁ ቺተቺተቁ አስጝጥድ ተረው ኹሪዝጎ ከሰናንስ እቀኽቭርድም ፅበው ኹሪዝ አርቒሰነውዝ፣ ባኽልዝመ ቱሪዝም ዚርፍድ ቈሽ ሰነድዝ እቑረነው ጥውሸው አቐነውድም ልብስጝኩⶔ።

ጉዝጨተይዙ ሩሔዝ አጉረው ስፍረ ይውሽተው እን ስነ ቃልድ፣ ችዝጝዙ ሰቪዝ ጭቑ አቒጝቀት ፈራቐው ስነ-ጥቨቭዙ ዚርፊዝ እኩሰው እኩሰድም አጉረው የጝ።

ጒዝ ጨተድም ፅፈሽዝ ሚዝግቭ እቑርይሽም ቲኪሸተ ኹሪዝ ቃልዝ ዲቈዲቁሳጙ ነንትል አሽ ችጝዝኲ።

እንዛይ እቀኽቭሪዙ ፃጀንድ ፅፈሽዝ እቑረነውዝ ተረው ኹሪዝጎ ከርጛን ስነ ፅፈሽዙ አርወይስ ከስጘ ጒዝ ጨተይዙ ሩሔ፣ ፅበፅብን፣ ባኽልዝመ እሴትድ አርቐናንስ ጝተ እኩሰድ አጉረው  የጝ።

ሳምራዊት ግርማይ

ሚስኩርም 30/2017