ታዝቱ እቀ ተስር ኪዝድ ኤሌክትሪክዙ ኻይል ግርቭዘናንስ ኻሊሽት ሰራሽት አግልግለ ይወነው ኪርመውድ 2000 ዓ.ስ የጝ። ኪዝድ ኤሌክትሪክ ግርቭዘነዊስ ከስጘ ፈራቐው ኻዘዙ ፃጀ ችጝሸነ አቕኩ። ክልሊዙ ኻዘዙ ሙየ ጒጥዝ ፃቭሽተው ፅንኸይዝ 18ዝ ንየ ኻዘዝቍ ዚረዝመ አጉረው ኻዘዙ ምፅነ ፅበነውድ ደድሽትኩ።
ታዝቱ ኪዚል ኻዘ ፃውረነው ኪርምሸውድ 2003 ዓ.ስ የጝ። ኻዘ ፃውረነውዝ አሩሸጥ ወረጥድ ብላ ክልሊስ ጠለምት ወረደ፣አቭርገሌ ወረደ፣ስሃለ ሰየምት ወረደዝመ ዝቛለ ወረደ አጛንድ፤ ፅልየ ክልሊስ ቈሽ እጭለ ወረደድ ፈራቐውዝ አሩሸተ ወረደ የጝ። 7 ሺኽስ ፅጉየቍ ውሸብልዝ ኻዘዙ ፃጀ እፍርት ዚርፊዝ ሰቭዙ አገነ ፋጥርሽኩ።
እኔን ፃጀድ አምረ ጨቨቅ ንቕፀቍ ውሸብልዝ ሰቭዙ አገነ ፋጥራጙ አቐነውድ ንየይል ጋልፅሽተው እግዘይስ ልብተነው ቸልሸኩ። ይንም አቨርገሌ ወረደይዝጘን ኻዘዙ ሰቪል ዉላቕጝ ችጝሸቁ እቅድ ጝታ ሰቪዙ ፍልዉልወድ ዉር ተከጘ አንቭቭስነ ቀኑን። ባህርዳር ዩኒቨርስቲ ዝመ ዓልምቱ ባንክ ለወንትዝ አቐነውዝ ፅቃ እምትዝ በውግ ፃቭጘው ፅንኸይዝ ታዝቱ ኪዚል 18 አይንት ኻዘዙ ዚረ ፅበነዊዝመ አምረይዝ 10 ሽኽ ቶኒል አሽ ኻዘዙ ስየ ጊቭርዘነው ቸልሸጘድ ደድስጝኩጙ።
እን አምረይዝም ኻዘ ፃውረነውዙ ሰቭድ ጫረ አሰነይዝ ኻትሸት ኪርም ኪርምሸው አቓንድ አርወድ ዚልቅትነይ ፃየው አጠ ማጥን ጡሸውዝ አሩሸነው በንዘው አቐነውድ የጝ ውሸብሊዝመ ሰቭዝቍ ዲቈጥድ ዊግትጘውድ።
ውሸቭለ ክንፋት ተድላ አቨርገሌ ወረደ 012 ቀቨሌዙ ፅበተ አቓንድ ነየው ቓለይዝ ታዝቱ ዊርቨድ ጝታ አቅልድ ቅም ፍጭር ፍርዝጝ፣ ዲበዝ ቺተቺተቍ ኽወጥ እፍርዝጝ አሩሽጝ ሲጘው አቐነውድ ዳቕስ፣ ነንቱ ሰቲዝ ቈሽ “ዝቨድ አቑዝ ሺፍንሹዝ ቅም ፍጭሪዝ ቢዘ አኑን ይን ኻዝንሽም ላየ አርወ ፃይ የጝ ተረውድ” የዉ አቓንድ ኻዘዙ ፃጀድ ጅውነይዙ ውሸብለይዝ ፃጀዙ ፍልፍለ አቐነውድም የጝ ጋልጸውድ።
ውሸብል ቺተቺተቍ ገረድጥዝ ተገተግሽተነወዝ ኻዘ ፃውርጝ ፃጀ ጒጥ አቕጛጙ አቐነውድ ዊግተውድ ውሸብለ ክንፈ ተድላ” ይቕምትጘድቅ 2010ስ ኪርም ኻዘ ጻዉርንዙ ሰቪል ውላቕ ኻትመይል 300ላ ሽኽ ቁርሻንዝ ዝቨ ጅቭ ጝን ተሰነዊስ ከስጘ፣ 70ላ ሽኽዝ ንየ ጊንዝቭ ፊስ ቅም ፍጭርም ጅቭኩን” የው አቓንድ ንቕፀቍ ውሸብል ሞተር ጀልቨይል አሽ ጅቨቍ ፅበነውድ የጝ ዊግተውድ።
መረቭዙ ወየ ቈሽንዝ ዊርቨ አቒል ጽበው አቕጸድ ነንቱ ሰቲዝ ችግሰ አጋልዛጙ አቐጘዝመ ጅውነይል ተረው ኻዘዙ መኪነድ አሩሻይጘጘ ጒደነድ ጫረይዝ ምላሠን ጨቅሸጘን ዊግተው ዉሸቭለድ ነንቱ ሰቲዝ ኪዚል ሰራሽተዉ ሰቭድ እጉርትጘን ምጝግስት ተገተግስ ቲክንክነ ጻቭሽተዉ ሚልኪዝ ሰራሽታጙ አየዉ አቐነዉድም ጋልጽኩ።”ሰቭድ ጝሉ እጅሪዝ የጝ ሰራሽታጙ ጽበውድ ጻዉርንል ዉላቐቁ እቅድ አዊስ ተርጘጘ አርቕሽታቁም ጅውነይል ችጝሸቊ ውሸቭልድ ሰቪል ውላቕጝ ጅውነድ ነየዉ አገነድ አሩሸነዉ ቸልሽየዉም”የዉኩ።
ላየ ዊግስነዉ ኻዘ ፃውርንዙ ሰቪል ዉላቕ ችጝሸዉ አት ሳረ ሰለሞን 2007 ዓ .ም ገረደዝ ተገተግሽት ሰራሻጙ ዊነዉ አቓንድ ነንቱ ሰቲዝ ጝአዉር ቸል ጥፍት ፍርዝ ሲዘ ውሸቭልዝ አርፈዝ 4 ሽኺስ ኪርም 6 ሽኽ ቁርሽ ኪፍላጙ ሰራሸቁ ዉሸቭሊዝ ሰቪዙ አገነ ፋጥርኩ።” ጝሉዉዝ ኻዘ ጻዉረቊስ ለምር ላጥ ጅውንጢዝዘጐ ፍልዉልዋጙ ቅያጙ አቓንድ ሰቭድ ጡውሸዉዝ ሰራሻይነጘ ጉጉድ ጨቅሸነዉድ እቀጘዝ ጽጋ ፋጥራንስቅ ነንቱ ሰቲዝ ድቛልዝመ ሞተር ሳይክልዝ ገይስናጙ የጝ ችጝሽነዉድ”ያንድ ጋልጽኩ።
አት ቀኘይ እነተ አቨርገሌ ወረደ እንሰስዝመ ኻዘ ፃጀ እፍርት ፅፈሽ ጝንዙ ዲቈተ ይጘጘድ ጝታ ፅፈሽ ጝንድ ጝንዝቍም አጝነ ድርዝቊ፤ ዝቨዝቁም አጝነ አቑዝቍ እንሰስድ ታኽንኽነነውዝመ ሊሚሽጥጘ ፃቨነውዙ ዲቍትነይ ፃይ ሰራሸው አቐነውድ ዳቕስጝ” ታዝትል ችጝሸው ኻዘድም ጡሽት ፃየው ጒደነዝ አርወል ግርያንስ ላጥም ሚሪሸቍ ችብረጥጅቅ አቕን ሰራሽናጙ ችጝሽነኩን”ይጘኩ።
“ኻዘዙ ፃጀድ ጅውነይል ችጝሸቍ ንቕፀቍ ውሸብልዙ ፅብንድ ላውጠነው ቸለው የጝ ” የቍድ አት ቀኘይ ኻዘ ፃውረነው ስረቲል ግነ ቺተቺተቊ ችግሰጥ እስልጛጙ የጝ የቍ አጛንድ፣ ቺተዝም ኽጉ አየቍ ኻዘ ፃውረጥድ ጽበነውድ፣ አርውሽጘው መረቭድ አፀው አቐነዊዝመ በንሽታው ኬሚካልዝ ናኽርሸው አቐነውድ ኻዘ ፃጀይል ቘጨ ችጝዛጙ አቓንስቅ ኻዘዙ ጊቭርትድ አምረይስ አምረ ቃፅቫጙ ተርጠ ፃቭኩ ይጘኩ።
ሰሜኑ አድለይስ ዊነዉ ጣይትኒስ እንጐ ነንትል አጢሥ ችግሰ አቕ ጽበውድ ዉሸቭልድ ተገተግስን ሰቢዝጐ ዉላይሰናስ ነንም ጅውነድ ላየ ኻይልዝ ጭሰጭሽተዉ አቐነዉድ ጽጋ አቕ ዊንሽም ነንት ሰቲዝ ዊገ ዊግሸነዉዝ ጅውነይዝቊ ውሸቭልድ አሩሽጥጘ ጻቭሰዉ ሰቭ ሰራሸናንስ ቲስመምንል ችጝሽተጘን ጉየቁድ አት ቀኘይ” እኒስ ሚቅ አይነተ ችግሰ ዊነዉድ ቲነዙ ችግሰድ እኪራንድ ነን ቈሽ ጫረይዝ ምላሰን ፋይረዉ ድልድይድ (ዚወድ) ጽጋ አቕ ሞተርዝመ ድቛልዝ ገይሽታንድ ኻዘድ ጨቅሽ ጒደነል ሊቭ ዳቓጙ የጝ። ችግሰድ እክሰናንስም ሚሪሸዉ አካሊዝ አርቒሰነዉ ቸልንሽም እክሰ ችጝሽጠ ቸልየዉም”ይጘኩ።
አጋልዘው ጉጉዙ ብሽትንድ እክሰናሥ አቨርገሌ ወረደ ጉጉዝመ ትራንስፖርት ጽ/ጝን ክልሊዙ ገጠርዙ ጉጉ ቢሮይዝ አርቒስጝ ሰቭ ኪርምሸተጘ ወረደይዙ ጉጉ ጽ/ጝንዙ ዲቈተ አት ሸገ መኮነን ጋልጽጝኩጙ።
”ንየር አቑቲስ ሲቀለ ታዝቱ ጒደነድ ክልሊዙ ገጠር ጉጉድ ጻየዉ አቓንድ 2017 ስትራክቸርዙ ኻለይዝ ጻይሽት 2018 ዓ.ስ ኻዘዙ ጻጀይጅቅ ጻየ ጻይሽት ይና ወረደይዝ ጻይነዉ ጻጀይስ ላዉድ ኻዘዙ ጻጀድ አቓንስቅ ሚሪሸዉ አካሊዝ ዋቕርነው ዋቕረይዝ 2018 ዓ.ስ ሰራሽነኩን የዉ ዊሰ ነይሽትን ኩኑን።ሰቭድ እቑመ ኪርምሽ ቲክንክነ ጻቭናጙ የጝ” ይጝኩጙ።
ነንቱ ሰቲዝ ወረደይዝጘ ብላ ጉጉ ቢሮዙ ኻለይዝ ጻይሽትጝ ሰራሽትጛጙ ችጝሸቁ ጉጓንድ ሊጘ አጛንድ ንየር አቑ ሲቀለሥመ ታዝቱ ጉጉዝመ ንየር አቑ ሴሪያ የጝ። ንየር አቑ ሲቀለ ታዝቱ ጉጉድ 32 ኪሎ ሜትር እክልት ጽየዉ አቓንድ ጉጉድ ሰራሽ ኻትሻንስም 18 ኪሎ ሜትር ዳቐጘ ዲቈተድ ጋልጽጝኩጙ።
ኻዘ ኾነው ትኽነዝ ይወው አርወድ አራሰው የጝ።አዊንም እድምዙ ክልሊል ችጝሸው እጅር ኻዘ ኹጠጘድም ማኽርሸው የጝ። አቓንስቅም አእምሮዙ እፍርትድ ሊጊሰናንስ ኻዘ ኾነው። ቲርፈውድም አርየ ፊስን ቅየነው። አቢታየጘድም ታኽንኽነነው አውማዊስቅ ኻይሽተው ቲግቭር አጠ ጡሸኩ ይና እፃ የጝ።
አመልማል ተድላ
ጥቅምት 15/2018
