ኢትዮጵየ ሚንወዝ እፍርደው 5 ነቁጠ 3 ሚሊዮን ሄክታርዝ ንየ ዝቨ ፃይረይ አቐነውድ ፅንኸን ቓሊስጘኲ፤ አነ ጚ ጫረዝመ እየ እጀው ፃጘቊ ዋርብዝመ ላጥም አቑዙ ፃጀ ፃይር ጝር ናንድ ፃረቊዝጎ ፈጣቐነውድ እቀጘ አኑሰው ቲግቭርም የጝ።
ወይቱ ጅውነይል ነንቱ ሰቲዝ እፍርዳጙ ችጝሸው ሚንወዙ ዝቨድ 31 ላይስ ኽያው አቓንድ፤ ዚርፊል ውላቐቊ ጒዝጝ ጨጥድም 21 ሽኽዝ ዲቋቁም።
ወይትጘ ተለ፣ ዲሩነ፣ አልአቑ፣ ፅራር፣ ዘምረስመ ላጥም ጫረ እየ ቅብረቁ ዋርብ ችጝሸቁ አጛንድ ንጭቱ ጽፈሽዝም አቨርገሌ ወረደይል ችጝሸቁ አጉረቊ ዋርቢስ ማኽል ጽራር ዊርቨይል ሚንወዙ ሰቪል ዉላቕጝ ጝታ ጽብንድ ቺዝ የው ጒደነዝ ቃውጛጙ ችጝሸቊ ጒዝጝ ጨጢጅቅ ጻቭነው ዊንተድ አንቭቭስነ ቀኑን፡፡
ውሸብለ ወ/ኪዳን ጉለሽ አበርገሊ ወረደ ሰቀ ቀቨሊዙ ፅበተ አቓንድ ንቕፀቊ እምተኒስ ኪርም ሚንወዙ እፍርት አሩሸተ ጒዝ ጨተ የጝ፡፡ “አምረ ጨቨቅ ስወዙ እጅጝቲዝ ምላሰን ብነው ጊቭርድ ከሰውድ ሚንወ የጝ” ያንድ ዋርዘኩ፡፡
“ቀቨ ቀቭሽተው ስወዙ ትንዝት፣ ደይ ጥወው ቃውስ ፈው ጫረዝመ ሽኽ እምተንዝ ጒተው ወይቱ ዝቨዙ ጋፂዝ ጫረ ጭቚ ኻይሽት ጊቭርዘነው አምረዙ ድረይድ ዳቕ ግቨር አምረዝም አቓውም፡፡ ጛጊስ ቈሽ ምከን ጨነዝመ አምሩ ኪብርዝን ግሪስናንድ እንል ጥይ ይሽተው አምሩ ድረይ ችጛይነቅም፡፡ እንዝም ሚንወዙ ሰቭ እልድ ጫይራይነው ቃውሰ ቲግቭር ፃቭን ቓልነኩን” የነውዝ ዋርዘውድ ውሸብለ ወ/ኪዳን ጉለሽ የጝ፡፡
“ሚንወዙ ሰቭድ ኪርምነት ንቕፀቊ ኮር እጊስንኩኑን” የው ውሸብለ ወ/ኪዳን ነኳን አሽ ግን ሚሪሸው መጝግስትዙ አካልድ፣ ቲግቭሪል ውላነቅ አርጭድ ዊግሰነውዝ ወረጘ ግቱ? የው ዋቕረው አካል ችጝሽይሽም ዚርፍድ ይናጭስ ነየው አርወድ ውልዝ አርቕናንስቅ ምላሰን ንቒሲጝቀ እፍርዝናⶔ ችጝሽነኩን” የውኲ፡፡ ያን ይጋቢዝ የኲ ውሸብለድ “ሲዘ ሄክታር ዊንም ፅጭ ዋልጠ ፅምር ግርየ አቐው ዲበይል ስውርጠ ፊዝኩን፡፡ እኒት አጡ አርየል ፊስ ገውጠው ኮርድ ጨንቅሺጝቀት ከጠኩን እምጥጝዘው ምነነዝ ችጝጭር” ያንድ ዋርዘኲ፡፡
አርሸ ማርየ መኲንን አበርገሊ ወረደ ንየረአቑ ኻትመዙ ፅበተ የጝ፡፡ ዲቈቊ ሲዘ እምተኒስ ኪርም ሚንወዙ እፍርት አሩሸተ አቓንድ፣ ‘ጫረይስ እየ ቺዘኲ’ የው የነ የንዝም አርቕሽተው የጝ፡፡ “አርቕሽታንትጘድ ቈለ ኻግር ፍጭርዝ ጚ አርሽነይዝ እምጥጝዘው አየውም፡፡ ሲዘ ርፍ ቑጠ ጒዝን፣ ኾስልን፣ አርምን እንል ጢ ይሽተው ጊቭር ብናጙ፣ ማፅወ ተረው ጨቨቅ ጭንቅትል ጥውናⶔ ዊኑን፡፡ እን ማኽሊል ግነ ሚንወዙ ሰቭ ተር፣ ጨውሽን ጥውን ኪርምናን ትኮር ግነ አውግረው ጊቭርት ችጝኑን፡ ፡ አይንድ የጝ ‘እቅ ክታትርነ ጫረይስ እየድ ቺዘኩ’ ዩን ያንድ” ዋርዘኩ፡፡
ያን ትጘድም አርሸድ ሊጘ ሄክታር ዝቨል የነትም ሰውጠ ፅምር ግሬ ዲበይል ስውርጠዙ ዚረ ፊዛጙ ችጝሸጘ ዊግትኩ፡፡ አነ ጚ “ነን አሽ ውርቃጥ ደየጘ ዋቕሪጝቀ ዲቊነቅም ጘጝም “ኹወጥዙ ሰቭድ ደይ ችጝዝጭር የር እጚ አርወው አቐነውድ ሚጥ አየውም”፡፡ ያንድ ዋርዝኩ፡፡
ወረደ ተግዝ 7 ሽኽዝ 62ዝ ንየ ሄክታር ዝቨ ሚንወዝ እፍርደው አቓንድ ቺዝጝዙ ሰቭ ኪርምሸት እክሰቁ ምተን እጊትጝኲጙ፡፡ አርሸድም ጫረይዝ ኹወጢስ በው ጊቭርድ እፍርዘነ ሚንወይዝ ከሰናንስ ጛይ ጒሰጒሲጝቀት ቃውስጝ ጝታወን ጥወነው ዲዝጝሻⶔ ተርኩ፡፡ አነ ጚ ነንም ወረደድ ፃየው ፃጀይዝ ቑጠ አጡ ሞየ ጉርየ ውላዝጝ ከቨ ይወነውዙ ቢተ ፅበጘ ጋልፀቁድ አበርገሊ ወረደ አርሽነይ ፅ/ጝንዙ ዲቈተ ዊዝር መሰረት ወልደየስ ጛይ፡፡
“ሰቭድ ክንሻጙ ተራንስቅ አርጭድ ሞየ ጉርየ ፊርነም ዳነም ዲዝጝሸው ቲግቭርድ ሰራሽጘኩ፡፡ አነ ጚ ይና ጋቢዝ ዚርፊዝ ውላቕጝ ፅበቊ ፃረ ጒይጥድ ዊትቊ አጘንስቅ እጝቅልም ችጘነውዙ እጅጝት እኩ፡፡ አቐት አቕ ሰቭድ አክንወነዊስ እግርትየቊም። ይጘው ገቨድ እማን አቓንስቅ ይናወንት ጊምግምን እቻቐውዝ ጒዝ ጨተድ ከቨነውዙ ሰቭል ውላቐናንስ አስልሽነኩን” ይጝኲⶔ፡፡
ወይ ኽምረ ብሔረ እቅ ጭሰጭሰን አርሽነይ ቃወነ አትክልትዝመ ፍረምረ ሚንወዙ አርወ አሩሽን ጓነ ቃወተ አት ደሳለኝ አዳነ ፤ 2018 በጀት አምረይዝ ቃውስን አርቕት ሊጊሰነ መድረኪዝ ጥወጥውሽንዝ ኪርምጘጘ ጋልፅጝኩጙ:: “ቃውሰዝ ወረደ ተግዝ ሚንወዙ መድረኽ አስልሽት አርሸይጅቅ ማኽርሸነውዝ ኪርምኑን፡፡ ጝዝ ግረም 1 ላዝ 34 ቀቨሊጢል ችጝሸቊ 15 ሽኽዝ ንየ አርጭዝ ስልጠነ ይውንኩኑን፡፡ እንዝም 4 ላዝ 51 ኩንታል ትንዝንኩኑን:: አቚ ዊትረነ ሞተርም 500 አጥጘ አርሸይል ችጝዝንኲኑን፡፡ ጥቅለዝ ቃውሰ አስልሽኒዝ በንዘቊ ቲግቭረንድ እጝቅ ፃምርዘነውዝ ሚንወዙ ሰቭድ ኪርምንኩኑን” ይጘኩ::
ብሄረቅ ጭሰጭሰን ተግዝ ለወትረ ጅልወ ሚንወዙ ኻለይድ 3 ሺኽ 442 ሄክታር አቓንድ፣ እኒንት እቻቐውዝ አሩሸናንስ ቸልሸው ቃውሰ አስልሽን ሰራሽትኩ ይጝኩጙ።
ተለ፣ ዲሩነ፣ አል አቑ፣ ፅራር፣ ዘምረስመ ላጥም ጫረ እየ ቅብረቁ ዋርብድ ሰቭል ድወናንስ ፅንኸን ፃቭሽትጝ ግቨጥድ ሰቭል ጥውጝሽም፤ ሰሜንቱ ጣይትኒስ እግርገ ፕሮጀክተንድ ቃፅልሰነው ቸልሽየው አቐጘዝመ ኻትሸቁድም አጝሽ ዊርተዙ ችግሰ ፃየቁ አቐነዊዝ በንሽተው አግልግለይል ገሪሽትየቊ አቐነውድ አት ደሳለኝ ጉይጝ ጅውነይዙ አርየዙ ቢተይጅቅ ቓሊሽታንድ አጡ አቕሽም ነንም ግነ ዚርፊስ ችጝሽጠ ቸለው አርወድ ተሚተዊዝ ቑጠ ችጝሻጙ አየውም::
እንዝም ሚንወዙ ጥወርዙ እጅጝት፣ ክልል ተግዝ ኪርምሸቊ ፕሮጀክተን አሽጠቅ የነውዝመ ጥቅለ ዞን ተግዝ ሚንወዙ ዚርፊዝ ይውሽተው ቲኲርትድ ፅጐው አቐነው፣ ዚርፊስ ችጝሽጠ ቸለው ፃጀድ እጅጝጠጘድ ምላሰን አቕኩ፡፡ ነንት ኮሪዝ ብሔረቅ ጭሰጭሰን ተግዝ ሚንወዙ ቃውሰ አስልሽንትዙ ሰቭድ እንዝ ሚቀቲስ ቺዘው አቐጘ ልብተነው ቸልሽትኩ፡፡
ወይትጘ ንቕፀቁ ዋርብ ጅምዝጝ ቅብርጛጙ፣ ዝቨ ፃምጫጙ ዊነው ዚምንድ ደቁ አቑዝመ ዝቨዝ ዲምቅን አሩሸነውዙ ቲግቭር ክንሻጙ ተርሽም እድቑጠ እፍሰው የጝ የነው ቸልሻውም፡፡ እድወ እን ቲግቭሪዝጐ ጥውየቁ አርጭ ሰቪዝጐ ጥውጝ ጝታቕመትም ጝታ ዊግንድ አሩስጛን የውድ ይና ግፃ ፃቭኑን፡፡
ኻመልማል ተድላ
ኽደር 30/2018
